Pagina's

17 juni 2012

REY VAN BURGHZATEN uit De Gijsbreght in gezongen uitvoering


Op den gedenkwaerdigen avond MOKUM IN CARRÉ den 8en Juni 2012
 werd de volgende Rei gezongen:
 
REY VAN BURGHZATEN

Waer werd oprechter trouw
Dan tusschen man en vrouw
Ter weereld oit gevonden?
Twee zielen gloende aen een gesmeed,
Of vast geschakelt en verbonden
In lief en leedt.
De band die ’t harte bind
Der moeder aen het kind,
Gebaert met wee en smarte,
Aen hare borst met melck gevoed,
Zoo lang gedraegen onder ’t harte,
Verbind het bloed;
Noch sterker bind de band
Van ’t paer, door hand aen hand
Verknocht, om niet te scheiden,
Na datze jaeren lang gepaert
Een kuisch en vreedzaem leven leidden,
Gelijck van aerd.
Daer zoo de liefde viel,
Smolt liefde ziel met ziel
En hart met hart te gader.
die liefde is stercker dan de dood.
Geen liefde koomt Gods liefde nader,
Noch schijnt zoo groot.
Geen water bluscht dit vuur,
Het edelst dat natuur
Ter weereld heeft ontsteecken.
dit is het krachtigste ciment,
Dat harten bind, als muuren breecken
Tot puin in ’t end.
Door deze liefde treurt
De tortelduif, gescheurt
Vn haer beminde tortel.
Zy jammert op de dorre ranck
Van eenen hoogen boom, verdrooght van wortel,
Haer leven langk.
Zoo treurt nu Aemstels vrouw,
En smelt als sneeuw van rouw
Tot water en tot traenen.
Zy rekent Gijsbreght nu al dood,
Die, om zijn stad en onderdaenen,
Zich geeft te bloot.
O God, verlicht haer kruis,
Dat zy den held op ’t huis
Met blijschap magh ontfangen,
Die tusschen hoop en vreeze drijft,
En zucht, en uitziet met verlangen
Waer dat hy blijft.

Joost van den Vondel (1587-1679)
Gijsbreght van Aemstel (1637)
HET VIERDE BEDRYF


Gezongen?
De uitvoerenden waren Marc Krone, Tony Neef en Nico van der Meel met begeleiding van de Camerata Trajectina.

Omdat de Rei in de tijd van Vondel net zoals andere gedichten gezongen werden doch dat in de loop veler jaren de tekst gescheiden werd van de muziek en vergeten. Het is een universitair project van prof Louis Grijp van het Meertens Instituut d.m.v. elektronische merging voorgaande componenten te doen herenigen.

Jacques Klöters - St.-Ignatiuscollege 1965
Onze conferencier op deze avond, Jacques Klöters (Westfaalse voorouders uit 1712)  beschrijft het volgende proces: alle mogelijke dichterlijke tekstbestanden, voornamelijk die van de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam, worden metrisch voorbereid als muziek opgescharreld uit heel Nederland van maatstrepen voorzien waarna de vergelijking plaatsvindt. De rei uit de Gijsbreght is een der wonderlijke treffers.

Of de rei in De Perzen onder regie van Eric Vos in 1963 oorspronkelijk ook zang was, wordt niet vermeld, de toneeluitvoering liet een murmelend mannengeluid horen.