Pagina's

18 december 2016

Parsifal DNO op vrijdag 9 december 2016 in het Muziektheater Amsterdam


Eindelijk is een lange wens in vervulling gegaan de Wagneropera Parsifal in den lijve te zien. Wat heb ik hem in veertig jaar al niet gehoord, wat heb ik al niet over hem gelezen; ook bezit ik de orkestpartituur.
Maar al bij binnenkomst op deze première vrijdag de 9e december 2016  vernam ik dat er een wijziging zo komen. De start was dan ook een half uur later.
Ik genoot maar van een cheesecake:

Cheesecake in de stilte

Eenmaal gezeten zeide de vrouwelijke functionaris dat de Duitse zangeres Petra Lang (54) voor de rol van Kundry zich om 12 uur ziek gemeld heeft…
Wat nu?

Nu zie je eens wat organisatie is, tegenwoordig alles internationaal verband. De hele muziek is internationaal.
De Duitse Alexandra Petersamer (eigenlijk mezzo) zong de rol van Kundy in de 1e acte maar dan wel vanaf de bladmuziek rechts in de coulissen. De toneelrol werd gespeeld door de vrouwelijke assistent-regisseur Astrid van den Akker die niets hoefde te zeggen maar wel de rol over de vloer kent. Met de meeste opera’s van Wagner is dit statisch. Onmiddellijk hierna moest zij ijlen naar het Concertgebouw ('waar alles mooier klinkt') ook Wagner zingen. Kan het nog gekker? Ja, lees:
Gedurende deze acte zat Elena Pankratova nog in het vliegtuig uit Zürich! Op tijd was zij hier voor de tweede acte waar zij in de rol voor Kundry tot een hoogtepunt komt. Zij speelde zelf te Bayreuth deze rol al dit jaar.

Ik gevoelde me superfit en dronk natuurlijk een rode wijn in de twee pauzes.

Jos Heitmann

Maar de foto’s na afloop zijn voor ‘n gedeelte mooi mis omdat ik toch ook moest klappen en even (maar) mijn Nokia in de mond stopte. Dus werd de lens nat, zo logisch is het. Ik had er echt niet aan gedacht.

In dit weekend moet ik mijn manuscript voor mijn boek uittypen, dan kan ik een kritiek voor de opera schrijven.

Toen ik thuiskwam bleek een mail te zijn gestuurd, zoals ik van mijn buurman al vernam:

(SEE ENGLISH TEXT BELOW)

Geachte heer Heitmann,

Tot onze grote spijt kan Petra Lang, die in Parsifal de rol van Kundry vertolkt, door ziekte niet meewerken aan de voorstelling van vanavond. Het verheugt ons dat sopraan Elena Pankratova bereid is gevonden de partij te zingen. Assistent-regisseur Astrid van den Akker zal acteren in de plaats van Petra Lang.

Doordat mevrouw Pankratova pas in de loop van deze middag uit Graz in Amsterdam is aangekomen, zien wij ons genoodzaakt de voorstelling later te beginnen:

    Verwachte aanvang voorstelling - 18:00
    Verwachte eindtijd voorstelling - 23:00
    Pauzes om 19:40 en 21:15
    Start inleiding - 17:15
    Start dinerarangement - 16:15 (ongewijzigd)



Wij vragen om uw begrip en wensen u een mooie uitvoering.

Nationale Opera & Ballet

De opera.

Al in het begin was er iets raars: een staketsel aan latten, trappen en plateaux waarop later zangers plaatsnemen. Niets van 'n indrukwekkende graaltempel. Al dat hout doet eerder denken aan een speeltuin voor kids. Doch ook in de Meistersinger was een podium ook vol hout en gaf ik daarop kritiek.

De doodvallende zwaan was een grote pop die met een plof op de grond kwam, goed op tijd.

Dat kwam Amfortas ten tonele, een gebogen naakte man met een lendendoekje. Het is me een toneelkostuum van minimale schoonheid!
De Parsifal een gewone jongeman.
De monnik Gurnemanz, een schitterende stem, maar niet in pij of waardig costuum, eerder een stofjas voor 'n magazijn.
Kundry dus de vervangster in een gewoon jurkje. Uiteraard wist ze goed de weg maar dat heeft ze dan ook zelf laten repeteren.
De twee remplacerende zangeressen stonden rechts tussen de coulissen met bladmuziek.

Afwijkingen tov de originele partituur: 

Geen monumentale graalburcht;
Geen Klingsorburcht die instort;
Geen speer door de lucht die Parsifal opvangt;
Geen heilige Graal;
Geen Titurelsarcofaag;
Geen monnikskledij;

Wel frappant:

De enorme convexe spiegel met projectie waarin vaak de armen van de dirigent.
De graalridders in donker costuum tegen een donkere achtergrond, wel dubbelop dus.
De vele bloemenmeisjes waarin slechts zes zangeressen in schitterende jurkjes.

Costuum Bloemenmeisje

Zoals gewoonlijk is het koor van Nationale Opera fenomenaal.
En de dirigent Marc Albrecht idem, wat een prestatie zo een lange tijd de leiding te geven!
Het applaus was korter dan  gewoonlijk.

Het is een probleem tegen zoveel kosten toch niet dat te zien wat je verwacht. De ziekte van een hoofdpersoon is allicht niet vatbaar voor verwijt en de organisatie een staaltje van geweldig improviseren maar toch is een volgende opera niet zo in de planning meer. De oude Wagnerkennissen verklaarden vroeger al niet naar de opera te gaan aangezien het toch nooit is wat je wilt. Zonde van je geld kan ik niet zeggen maar wel nadenken wat je nog zal boeken.

Dankbetuiging. Foto Jos Heitmann met correctie door Cor Bakker.
 
Zie ook:
NRC 13-12-2016