Pagina's

30 januari 2013

Rossini's Guillaume Tell in het Muziektheater Première 28 januari 2013



Korte inhoud van Rossini's Guillaume Tell:


Geßler is de Habsburgse landvoogd in een gebied van Zwitserland, tiran en gehaat bij de bevolking met name bij Wilhelm Tell, een geoefend boogschutter.

De tiran zet een paal neer het daarop zijn hoed waarvoor iedere inwoner (nog geen Zwitser!) moet buigen.

Tell weigert dit en wordt gevangen, hij moet als straf een rode appel boven op het hoofd van zijn zoon afschieten. (Ik ben benieuwd hoe ze dat ensceneren.)

Het gelukt maar de landvoogd ziet dat Tell een tweede pijl bezit en vraagt hem: Que vois-je? À qui destinais-tu ce trait? En Guillaume antwoordt:  À tois Gesler!



Tell wordt per schip afgevoerd maar weet in de storm het schip naar de wal te koersen en aan wal te springen. Snelt naar het gebergte en wacht de landvoogd op om hem dan dood te schieten.

De bevolking is nu in razernij, verovert het slot en grijpt de macht. De Zwitserse staat (Eidgenossenschaft = Genootschap met de eed; dit woord wordt nog gebruikt, anders in 19e eeuw Bondsstaat of  Confederatie, Helvetia is Latijn en hier in Frans) is geboren.

Die eed op de berg is van 1291.



Wilhelm Tell - Muziektheater 28-1-2013 met een symbolisch decorstuk van verwoesting.
Er speelt ook nog een liefdesaffaire, dit terzijde, dat zien we wel met tranen in de ogen.

Première van de opera Wilhelm Tell in het Muziektheater op 28 januari 2013.

Historie:

Voorbeeld van tirannenmoord, bij de Oude Grieken in hun drama’s al manifest.
Een tiran mag je doden, is de les, want ondragelijk leven is geen leven.
De onafhankelijkheid, de vrijheidsstrijd speelt hier helemaal.

Sagen uit de 14e en 15e eeuw.
Drama van Schiller 1804, wel zijn beroemdste toneelstuk.
Opera van Rossini 1828.
Vele films, hoorspelen geweest.

Onafhankelijkheidsstrijd:

Zo heeft Zwitserland tegen Habsburg zijn onafhankelijkheidsstrijd 1-8-1291, Italië tegen de Fransen onder Garibaldi 19e eeuw, Spanje tegen de Mohammedanen (Reconquista = herverovering) onder Ferdinand en Isabella 15e eeuw, Amerika tegen de Engelsen 1776, Mexico 1867, Griekenland tegen de Turken 19e eeuw, Belgen tegen Holland 1830, Finnen tegen de Russen voor 1940 en Holland tegen de Spanjaarden 1568-1648.

Muziek:

Vol orkest zonder tuba's, wel twee harpen.
Zeven violoncelli die samen met de acht alten een lyrische klank voortbrengen; de hoorns, soms alle vier, soms twee, spelen vaak gedempt mee ter ondersteuning van de sfeer.
De violen kunnen de scherpe Rossini-trillertjes maken als een begeleiding boven op.
De piccolo is vaak hoorbaar.
Het slagwerk is continu werkzaam, de grote trom en bekkens werken bij alle forte passages.

Het schitterende koor van De Nederlandse Opera.

De zangers zijn iets ongelooflijks! Meermalen wordt een ferm applaus gegeven na een langdurige aria met hoge tonen. Doorgaans echter is de zangvorm statig en beheerst.
Het koor is verbluffend in zang en beweging. De lyrische stukken als het Hyménée-koor in de eerste acte zijn juweeltjes van klank. Hoe toch zoveel bewogen wordt op allerlei manieren is een schitterende instudering, links, rechts, springen, snellen en liggen! De zangers schijnen moeiteloos.

Dansers:

Een ploeg van acht onder wie twee slanke dames in strakke lange zwarte rok. Niettemin kunnen ze daarin nog driftige entrechats maken.


Kostuums:

Alle kleding van de Helvetiërs is crème-wit, die van de landvoogd, soldaten en de Habsburgse prinses zwart. Rode belichting dient om de strijd met bloed te kleuren.

De dankzegging is uitvoerig en er kwam haast geen eind aan tot de handen te pijn doen.


Bronnen:

dtv - Handbuch der Oper
Tekstboek Guillaume Tell
Informatie DNO