Impressie van vertoning Hubert POOT-film
(10 gedichten) van de cineast Frans van de Staak in het Nederlands Seminarium
d.d. 4 juni 1976 te Amsterdam.
 |
| Hubert Korneliszoon Poot 1689-1733 |
Het betreft een werkgroep studenten
Nederlands 18. Eeuw. Uit de korte discussie - wegens
een receptie elders in het Seminarium - bleek dat het doel van de film
was... de film! Een zekere voorkennis van de Poot wel
is aanwezig geacht daar hij anders licht als een woordenbrei wordt ervaren.
Dit impliceert dus
een gemotiveerd en gespecialiseerd publiek en op de vraag of de film ook voor
zeg "arbeiders" kan worden vertoond, antwoordt
Frans van de Staak: "Waarom niet?" De
natuurbeelden - soms ongelofelijk rijke beelden - zijn wel conform de
woordenpracht van Poot (die soms wel forceert doch evenzeer geniale
momenten heeft), zodat een dimensie méér dan tekst
alleen wordt bereikt. Over de houdingen van de acteur (Donald de Marcas) was
men zeer onthutst. Hoe namelijk op te vatten? Frans van de Staak stelt na enig aandringen uit de zaal dat beslist géén
symboolfunctie bedoeld is, alhoewel sommige standen dit doen vermoeden, zoals
bij tekst "tegenvoeters" - houding "bukken". Statische
beelden hebben de overhand. Waarom dan zo weinig beweging? Indien dit laatste
wèl, zou de tekst minder op de voorgrond komen. De discussieleider maakt een
grapje dat "rechtse" filmers ongetwijfeld als achtergrond Muiderslot
- antiek en kaarslicht gekozen zouden hebben (denk eens aan Willy van
Hemert), hetgeen de heren studenten appreciëren met innemend gegrinnik. Een achtergrond als de Bijlmer is
echter weer (te) apert, volgens Frans van de Staak. Waarom in de film eens een groepje willekeurige mensen
(passanten) uit het landschap een poosje moeten toeschouwen, laat FvdS
aanvankelijk onbeantwoord - de heren studenten moeten immers discussiëren... -
en het modieuze begrip "Verfremdungseffekt" valt derhalve wegens het
niet te rijmen beeld + Poottekst. Irrationeel? (Of zijn wij
überrationell?). De discussieleider, die bepaald wel
ruggespraak met de cineast gehad moet hebben, besluit met een volzin dat 'het
jezelf uit vaste patronen timmeren (!) best een zwaarwegend
motief in de film moet zijn en Frans van de Staak beaamt dit door een opmerking dat juist om dìe reden het vermaarde Endymion-gedicht werd gedesavoueerd (dat iedereen wel kent van school),
en vergelijkt deze korte bijeenkomst met een discussie bij een Utrechts
gezelschap van studenten waarbij deels enthousiast werd gereageerd door de houdingen als symbool te
interpreteren en deels woedend aangezien de 18. Eeuw zo gefilmd als
verguizing wordt gezien. Onder het weglopen van de
een na de ander houdt een op het oog te zien ouderejaars student een
hemelschreiend kwekbetoog over de 18.-eeuwse Emblemata en geeft daarmee blijk zijn lesje goed geleerd
doch van de film niets begrepen te hebben!
Tien gedichten van Hubert Cornelisz. Poot - 1973, kleur, 16mm, 30 min. Camera Jaap de Jonge, geluid Harm v/d Maat, acteur Donald de Marcas. Eigen productie.
Amsterdam, 4 juni 1976
PS: Later heeft
Frans van de Staak mij toevertrouwd, dat de - inmiddels overleden - grootste Poot-kenner in
Nederland, de heer Dr. C.M. Geerars
- hem de hoogste lof heeft toegezwaaid!
Hubert
Korneliszoon Poot - Groningen/Castricum:
Bouma/Hagen, 1979. Herdruk. VI, 527 p
Zie ook
recentie N.R.C. - Handelsblad d.d. 29 oktober 1975.
Gescand 17-6-2017
Aha, ik kocht het Poot-boekje (Pantheon) in boekwinkel Bas Leidsestraat op 28-6-1976.
