Pagina's

16 juli 2013

Drie memorabele Lezingen in het Goethe Institut 80er - Sebastian Haffner - Lew Kopelew - Hans Mommsen (+ Hans Keilson)

Schreef ik al over de Wagner-200 (hlink) in het Goethe Institut Amsterdam, ik moest onwillekeurig denken aan een aantal lezingen die ik in deze fraaie zaal van het historische grachtenpand te Amsterdam heb gevolgd in de 80er vorige eeuw. Zij staan mij nog bij als gister maar ik bespaar mij de moeite om in mijn archief te duiken aangezien het niet zozeer gaat om de inhoud als wel om de directe verschijning. Zo weet ik momenteel niet alle juiste data maar dit is niet onoverkomelijk.

Sebastian Haffner, geboren als Raimund Pretzel en gepromoveerd jurist sprak over zijn in 1978 uitgegeven essay Anmerkungen zu Hitler. Haffner heeft een vrij forse gestalte en een groot hoofd. Zijn stem is bescheiden en vrij zacht, hij glimlacht. (Niet dat Amerikaanse glimlachenderwijs spreken met tandpasta.) De man gaf ter zake kundige informatie waarna er gelegenheid was tot het stellen van vragen. Die bleven ook komen, ook van vragen kan je leren. Maar dan opeens vraagt een wellicht Joodse vrouw of hij ook het boekje van een zekere Stein kent? "Ich kenne den Stein zwar wohl sondern habe sein Werk nicht hier verarbeitet." Daar bleef het bij maar mij bleef bij dat een stomme vraag een zo knappe spreker bepaald schade kan doen na zoveel goede dingen die hij ons reeds schonk. Heeft ze zelf aan de afgelopen woorden dan niet genoeg gehad?

Haffner werd wel als commentator gevraagd bij de serie The World in War en bij een meerdelige film over het ontstaan van Pruißen.

Lew Kopelew van Joodse afkomst, gepromoveerd Germanist, sprak op 2 oktober 1989. Doel was inzage te geven in zijn omvangrijke studie over de Duitsers en Russen (hij was meer moderator dan onderzoeker). Als Kopelew spreekt in zijn toch wel vlot brabbelduits blijft hij zonder adem doorgaan, het is iemand die verbluffend goed thuis is in zijn eigen zaak. Een man van zo een internationale importantie meemaken is bijna een voorrecht!
Medio 90er las ik zijn discussie met Heinrich Böll waarin onophoudelijk, weer dat oneindige doorpraten, de totale corruptie van de maatschappij Sovjet Unie aan de kaak werd gesteld, zeg maar honderden kaken. Het is onbeschrijfelijk.

Heinrich Böll Lew Kopelew Heinrich Vormweg - Anti-Kommunismus in Ost und West (dtv München juni 1984, © 1982) Twee gesprekken.
Deutschlandfunk 9-4-2012 Vermittler in Krieg und Frieden - 100e Geboortedag.

Hans Mommsen, achterkleinzoon van Theodor, gepromoveerd historicus. De man was net met de sneltrein uit Keulen aangekomen en dus wat buiten adem. Gelukkig dat wij niet hoefden te wachten.
Ik zei al, het eigenlijke onderwerp weet ik nu niet, ik heb mijn aantekeningen niet gepakt, wel dat de tekst snel afboog naar de allang in de belangstelling staande en verhitte Historikerstreit waarin prof Ernst Nolte (geb. 1923) gangmaker is geweest. Mommsen liet met ironie blijken deze affaire maar iets voor ouderen te vinden. Was deze Nolte maar in het Goethe Institut gekomen doch dat zal bij het publiek wegens de academische lading dezer discussie wel niet zo goed gevallen zijn, laat staan begrepen. Voor mij is het ook moeilijke kost.

Ik studeerde in Theodors Römisches Strafrecht met steeds de indeling per onderwerp in Koninkrijk, Republiek en Keizerrijk.

Lezing 16-3-1989 in Goethe, inschrijving verplicht. Hem gingen vooraf Otto von der Gablentz, prof George L. Mosse en prof. Dr. Lutz Niethammer.
Ook op de UvA bijeenkomsten vanaf april 1988, grote belangstelling!
"De strijd" begon met een artikel van Jürgen Hamermas in juli 1986.


Toevoeging (28-8-2019)
Hans A. Keilson over zijn Sequentielle Traumatiserung (diss. 1979) met onderzoek van 200 Joodse weeskinderen na 1945. Lezing Goethe-Instituut 8 februari 1988. De meeste wezen werden ondergebracht bij protestantse gezinnen met als tweede katholieke. Op twee na behielden ze hun nieuwe geloof. Aan het eind nog razend snel de affaire Anneke Beekman.