 |
| Ingepakt door Büch in deftig papier, lint en lak. Toestemming te openen een dag na het overlijden van Gerard Reve. Het woord intervieuw is geschreven met een foutieve letter u. |
Het ontstaan dezer Tapes voert terug naar 14-11-1981 als Reve aanbelt bij de Keizersgracht 40. "Dag jongen!" Aldaar is Büch in voorbereiding voor een interview met Boas voor Folia. Reve moet en gaat weg.
Maar de briefcorrespondentie doet de rest. Briefhoofd als Lief 'geil beest en Lieve Boudewijn.
Eind 1981 stelt Reve voor tegen ƒ3000 een interview te laten afnemen. Büch laat sponsoren Het Parool en de KRO.
Het interview vindt plaats te Schiedam op 5-1-1983, in Reve's Nederlandse woning, Met Reve, Büch, de journalist Blaise en Schafthuizen voor de koffie en genever. Ze praten 9 uur wat 5 tapes van 4 uur opname oplevert. Reve's provocatieve uitspraken irriteren Büch, waarna deze op zaterdag 15-1-1983 een uitgebreid artikel in Het Parool schrijft met de titel: Gerard Reve is het grotendeels eens met God.
Op maandag is de landelijke pers verbolgen over Reve's uitspraken, o.a.Jan Blokker. Hoofdredacteur Gortzak (die afwezig was) excuseert zich op woensdag met "Reve is een fascist!" Büch zegt later "NSB'er".
 |
| Verbolgen reacties maandag |
De KRO weigert uitzending. Maar in de Alles is Anders Show verklaart Reve aan Van den Heuvel dat zijn beweringen uit het verband zijn gerukt. Dit nu, is sinds 23-11-2016 een bewezen leugen.
Büch en Reve zijn voorgoed gebrouilleerd. In De Tijd 4-2-1983 geeft Büch zijn afscheid van Reve.
 |
| De Tijd 4-2-1983 |
In 1985 schenkt Büch de verpakte en verzegelde tapes aan de UB.
Tijdens een MuseumCamp medio juli 2016 in het Allard Pierson wordt de enquête gehouden of de aanwezigen tégen of vóór opening zijn? 182 stemmen voor, 113 tegen waardoor de opening besloten is. De directe aanleiding is de biografie van Büch door Eva Rovers die op opening aanstuurde. De erven van BB gingen accoord.
Op 8-9-2016 gaan Marike Van Roon (Hoofd Bijzondere Collecties) en Rovers (biograaf)
 |
| Eva Rovers |
 |
| Marike van Roon |
per taxi naar een speciaal Studio waar met grote omzichtigheid door deze het pakket wordt geopend en de banden voor beiden worden gedraaid met voorzorgshalve onmiddellijke digitalisering. Tot opluchting zijn de opnamen helder. Foto's.
 |
| Het lint doorgeknipt |
Klaas van der Hoek (conservator en lezer van het weblog van Huub Mous) laat na een inleiding een viertal fragmenten horen. Het geluid was door laptop wat te zwak gezet maar dan nog hoor je Büch op de achtergrond maar Reve duidelijk vooraan. We zijn na voornoemd beide dames nu de eersten in de geschiedenis die dit meemaken.
Het eerste fragment
'Thema is de basis voor schrijven', stelt Reve. Voor Mulisch macht, voor Wolkers (heb ik niet verstaan), voor Hermans identiteit en voor hemzelf verlossing.
Het tweede fragment
Gaat over de alcohol, zijn delirium tremens en ziekenhuisopneming. Drie dagen vreselijke angst, ingespoten. Het is alsof hij zich bevindt in een trein door de nacht, eindeloos maar steeds verder af van God, het is de hel. Toen heeft Reve het Rooms-katholicisme ontdekt. Maar hemel is onzin. "Wat na de dood?" Geen persoonlijk voortleven! Geeft een Schopenhauercitaat (kon ik niet noteren).
Het derde fragment
Over Nederlandse schrijvers.
Hermans knap, meermaals mijmerend gezegd, maar wel ruzie.
Maarten 't Harts thema is onderliggende gefrustreerde religieuze erotiek, gefrustreerde sex maar geen diepte.
Achterberg is lucht (misprijzende reactie in de zaal).
Bernauw (niet genoteerd).
Bloem is slordig, geeft voorbeelden.
Gerard den Brabander, de beste ooit. Uitwendig declameert Reve een dezer gedichten: zie onder.
Het vierde fragment
Over de stijl en ironie, Reve's krachtigste wapen. Ter verduidelijking is ironie geen ondermijning maar een bekrachtiging van de tekst, een uitspringen uit de stijfheid en plechtigheid van een tractaat. 'Oprechte dank' is een cliché, kan best goed zijn maar wordt tot vervelends toe. Zelf schrijft hij 'zoudt', 'zoudet', enz. Toen vader Schafthuizen werd begraven was er een lijkrede barstens vol clichés door de visvereniging, Reve vond het erg goed want het was echt gemeend.
O kleine zielen
O kleine zielen vol gedempt verdriet,
waar elk verhaal zijn kommer achterliet,
er kan geen menselijke stem meer spreken
zonder 't klein uurwerk van een hart te breken;
want ieder woord dat zich van 't hart losscheurt,
is in de kiem gekneusd reeds en besmeurd,
ligt op de tongrand en wordt nimmer helder
en valt bedompt en beursig in de kelder.
O holle man, die al die treurnis draagt,
maar té gedempt van klank is dat hij klaagt,
al zou de tijd u met vuisten bonken,
de klok is vol, de eeuw heeft uitgeklonken.
Literatuur:
MuseumMakers 8/11-7-2016
De Reve Tapes (Klaas van der Hoek)
Ruzie, roem en reputatie (Eva Rovers)
Correctie 27-8-2017: Nieuwe hlink O kleine zielen.
