Pagina's

07 oktober 2010

Jean de France, Duc de Berry - Les Très Riches Heures


Jean de France, Duc de Berry
Capetingse prins (1340-1416) uit het gebied Languedoc (gouvernement,1380)/Aquitanië.
Ook vermeld onder Johann, Herzog von Berry.

Duc De Berry trok vanaf ±1400 getalenteerde Vlaamse/Zuid Nederlandse kunstenaars aan het hof, als vóór de Gebroeders van Eyck, Klaus Schuier, Klaus van de Werve, André Beauneveu, Jean de Cambrai, Jacquemart de Hesdin en de gebroeders De Limbourg, of Limburg.
Afkomstig uit Nijmegen (1385 à 1390), Gelders gebied óf misschien Limbricht, ten noorden van Sittard, ten oosten van Maaseyck, eveneens Gelders.

Paul (=Pol) is de belangrijkste. Zijn naam ooit ontdekt uit een oorkonde en afrekeningen (1411) van Duc De Berry. Paul nam met zich broers Jan (Johannequin of Johan) en Herman (of Hermant). Ouders heb ik niet genoteerd, waarschijnlijk niet rijk. Genealogisch probleem of de drie broers neven waren van Jean Maloud, werkzaam te aan het hof te Bourges, want 1411 eerste aanwijzing dat na het overlijden 1409 van de schilder Jacqemart de Hasdin opvolging werd geregeld, waarbij de namen Polequin Manuet en Jehanequin Manuet geschreven staan; nu had Malouet  (=Maloud, zie boven) twee neven, genaamd Herment en Jacquemin of Gillequin. Men identificeert nu de Polequin = de Pol =Paul, Jehannequin = Jaquemin of Gillequin en Herman = Herment. "Meer kan men niet ervan maken", maar wie zal zeggen dat dit niet een treffer is? Men stelt immers geen twijfel meer te hebben dat deze(n) de vervaardigers zijn.

Paul had iets van de invloed van de kunst te Avignon (wat precies niet nagegaan), moet gereisd hebben naar Italië, Florence (jaar n.b.), alwaar hij opzien baarde de eerste noordeling te zijn en gesteld wordt altijd noords artistiek gevoel behouden te hebben plus Italiaanse invloed.

De schilders geweest aan hof te Bourg/Dijon Philips de Stoute 1402/3, stierf 1404.

Jeugdwerk is Heures d'Ailly (tussen 1403 en 1413), in bezit van baron Edm. De Rotschild. Een Brevias voor Hertog Jan zonder Vrees, nu in Britisch Museum.
Daar een zekere Guill. de Mets namen  noemt, zijn De Limbourgs  te localiseren. Belles Heures (1403 of 1410-1413, maar een zekere kunsthistoricus Meiss stelt 1405-1408), eerder gesteld dat Jacquemart de Hesdin de maker hiervan, als van de Grandes Heures. Maar de Belles Heures = Heures d'Ailly.
Was het dan atelierarbeid voor alle aan het hof verbonden artiesten??? In Musée de Cloîtres te New York.

Très Riches Heures in Musée Condé te Chantilly het belangrijkste werk, (1413-1416) en bleef onvoltooid; wellicht stierf Duc de Berry 1416 te Bourges aan de pest en moesten allen vluchten. Paul gehuwd, geen kinderen. Opeens lees ik dat 1434 hem een huis werd geschonken te Bourges. Men vermoedt dan dat Jan en Herman vóór 1434 zijn gestorven.
Paul bracht het tot groot aanzien en vermogen door schenkingen, kreeg de hoge titel "valet de chambre", gelijk na hem Jan van Eyck aan het hof van Philips de Goede.
In 1485 belandde het manuscript bij de hertog van Savoye, alwaar het inderdaad werd voltooid door Jean de Colombe uit Bourges. In de 16^ eeuw bezit van Margarete van Oostenrijk, te Mechelen.

Hiermee beëindig ik mijn sleuth, aangezien nóg meer bladeren, nóg meer verschillende jaartalletjes oplevert. Vreselijk! We weten aardig goed hoe de zaken chronologisch liggen, ingebed in het kunsthistorisch tijdsgebeuren en dit moge suffisant zijn voor ons begrip.

Ik heb nu gezien de maanden januari, juli en oktober, zal van de zomer alle platen + explicatie bekijken op de afdeling Zeldzame en Kostbare Werken van de UB.

AMSTERDAM, 28 februari 1997

Toevoeging 7 X 2010:
Maar zij vermeld ten slotte dat menig boekwerk over onderhavig kunstwerk ondanks de adembenemende platen allerminst wetenschappelijk hoeft te zijn.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten