Pagina's

31 december 2016

Weihnachtsoratorium van J.S. Bach in het Concertgebouw o.l.v. Trevor Pinnock

Op Eerste Kerstdag 2016 werden de cantates IV, V en VI uitgevoerd door het Concertgebouworkest, het Nederlands Kamerkoor en vier Duitse solisten. De leiding had de Britse barokspecialist Trevor Pinnock.
BWV 248 (1734-35) nrs 36-64.


Marlis Petersen sopraan, Ursula Eittiger alt (eigenlijk mezzo), Trevor Pinnock op de rug, Daniel Behle tenor en Michael Nagy bariton.


In 1966 was ik al aanwezig met Theo van der Bijl met het KCOV. Een wild slaande dirigent, met sisgeluiden en wolkjes speeksel.

Hier nu speelde Trevor Pinnock de klavecimbel continuo, staande. Geen baton aangezien hij ook moest spelen. Op de tv geleek het alsof hij op een hoge stoel zat. De partituur moet met de linkerhand worden gebladerd zodat hij enige basmaten doet missen. Leo van Doeselaar kistorgel die ik ook zag in de Matthäus o.l.v. Yvor Bolton.

De drie cantate's werden zonder pauze uitgevoerd.

Indrukwekkend het Nederlands Kamerkoor met grote discipline. Het koraal 59 Ich steh an deiner Krippen hier werd zonder voorgehouden muziekboek gezongen en dus des te indrukwekkend.
Het KCO in kleine bezetting.
De hobo en oboe d'amore kregen extra aandacht.
De dirigent gaf een fraai boeket aan de dame in het orkest.
Ik heb een digitale opname van 150MB.












18 december 2016

Parsifal DNO op vrijdag 9 december 2016 in het Muziektheater Amsterdam


Eindelijk is een lange wens in vervulling gegaan de Wagneropera Parsifal in den lijve te zien. Wat heb ik hem in veertig jaar al niet gehoord, wat heb ik al niet over hem gelezen; ook bezit ik de orkestpartituur.
Maar al bij binnenkomst op deze première vrijdag de 9e december 2016  vernam ik dat er een wijziging zo komen. De start was dan ook een half uur later.
Ik genoot maar van een cheesecake:

Cheesecake in de stilte

Eenmaal gezeten zeide de vrouwelijke functionaris dat de Duitse zangeres Petra Lang (54) voor de rol van Kundry zich om 12 uur ziek gemeld heeft…
Wat nu?

Nu zie je eens wat organisatie is, tegenwoordig alles internationaal verband. De hele muziek is internationaal.
De Duitse Alexandra Petersamer (eigenlijk mezzo) zong de rol van Kundy in de 1e acte maar dan wel vanaf de bladmuziek rechts in de coulissen. De toneelrol werd gespeeld door de vrouwelijke assistent-regisseur Astrid van den Akker die niets hoefde te zeggen maar wel de rol over de vloer kent. Met de meeste opera’s van Wagner is dit statisch. Onmiddellijk hierna moest zij ijlen naar het Concertgebouw ('waar alles mooier klinkt') ook Wagner zingen. Kan het nog gekker? Ja, lees:
Gedurende deze acte zat Elena Pankratova nog in het vliegtuig uit Zürich! Op tijd was zij hier voor de tweede acte waar zij in de rol voor Kundry tot een hoogtepunt komt. Zij speelde zelf te Bayreuth deze rol al dit jaar.

Ik gevoelde me superfit en dronk natuurlijk een rode wijn in de twee pauzes.

Jos Heitmann

Maar de foto’s na afloop zijn voor ‘n gedeelte mooi mis omdat ik toch ook moest klappen en even (maar) mijn Nokia in de mond stopte. Dus werd de lens nat, zo logisch is het. Ik had er echt niet aan gedacht.

In dit weekend moet ik mijn manuscript voor mijn boek uittypen, dan kan ik een kritiek voor de opera schrijven.

Toen ik thuiskwam bleek een mail te zijn gestuurd, zoals ik van mijn buurman al vernam:

(SEE ENGLISH TEXT BELOW)

Geachte heer Heitmann,

Tot onze grote spijt kan Petra Lang, die in Parsifal de rol van Kundry vertolkt, door ziekte niet meewerken aan de voorstelling van vanavond. Het verheugt ons dat sopraan Elena Pankratova bereid is gevonden de partij te zingen. Assistent-regisseur Astrid van den Akker zal acteren in de plaats van Petra Lang.

Doordat mevrouw Pankratova pas in de loop van deze middag uit Graz in Amsterdam is aangekomen, zien wij ons genoodzaakt de voorstelling later te beginnen:

    Verwachte aanvang voorstelling - 18:00
    Verwachte eindtijd voorstelling - 23:00
    Pauzes om 19:40 en 21:15
    Start inleiding - 17:15
    Start dinerarangement - 16:15 (ongewijzigd)



Wij vragen om uw begrip en wensen u een mooie uitvoering.

Nationale Opera & Ballet

De opera.

Al in het begin was er iets raars: een staketsel aan latten, trappen en plateaux waarop later zangers plaatsnemen. Niets van 'n indrukwekkende graaltempel. Al dat hout doet eerder denken aan een speeltuin voor kids. Doch ook in de Meistersinger was een podium ook vol hout en gaf ik daarop kritiek.

De doodvallende zwaan was een grote pop die met een plof op de grond kwam, goed op tijd.

Dat kwam Amfortas ten tonele, een gebogen naakte man met een lendendoekje. Het is me een toneelkostuum van minimale schoonheid!
De Parsifal een gewone jongeman.
De monnik Gurnemanz, een schitterende stem, maar niet in pij of waardig costuum, eerder een stofjas voor 'n magazijn.
Kundry dus de vervangster in een gewoon jurkje. Uiteraard wist ze goed de weg maar dat heeft ze dan ook zelf laten repeteren.
De twee remplacerende zangeressen stonden rechts tussen de coulissen met bladmuziek.

Afwijkingen tov de originele partituur: 

Geen monumentale graalburcht;
Geen Klingsorburcht die instort;
Geen speer door de lucht die Parsifal opvangt;
Geen heilige Graal;
Geen Titurelsarcofaag;
Geen monnikskledij;

Wel frappant:

De enorme convexe spiegel met projectie waarin vaak de armen van de dirigent.
De graalridders in donker costuum tegen een donkere achtergrond, wel dubbelop dus.
De vele bloemenmeisjes waarin slechts zes zangeressen in schitterende jurkjes.

Costuum Bloemenmeisje

Zoals gewoonlijk is het koor van Nationale Opera fenomenaal.
En de dirigent Marc Albrecht idem, wat een prestatie zo een lange tijd de leiding te geven!
Het applaus was korter dan  gewoonlijk.

Het is een probleem tegen zoveel kosten toch niet dat te zien wat je verwacht. De ziekte van een hoofdpersoon is allicht niet vatbaar voor verwijt en de organisatie een staaltje van geweldig improviseren maar toch is een volgende opera niet zo in de planning meer. De oude Wagnerkennissen verklaarden vroeger al niet naar de opera te gaan aangezien het toch nooit is wat je wilt. Zonde van je geld kan ik niet zeggen maar wel nadenken wat je nog zal boeken.

Dankbetuiging. Foto Jos Heitmann met correctie door Cor Bakker.
 
Zie ook:
NRC 13-12-2016





















 

26 november 2016

De Reve Tapes onthuld

Op de sterfdag van Boudewijn Büch de 23e november 2016 werd in de Bijzonder Collecties van de UvA verslag gedaan van de onthulling en inhoud inzake de Reve Tapes, welke zich sedert 1985 bevinden in de UB.

Ingepakt door Büch in deftig papier, lint en lak. Toestemming te openen een dag na het overlijden van Gerard Reve. Het woord intervieuw is geschreven met een foutieve letter u.


Het ontstaan dezer Tapes voert terug naar 14-11-1981 als Reve aanbelt bij de Keizersgracht 40. "Dag  jongen!" Aldaar is Büch in voorbereiding voor een interview met Boas voor Folia. Reve moet en gaat weg.

Maar de briefcorrespondentie doet de rest. Briefhoofd als Lief 'geil beest en Lieve Boudewijn.

Eind 1981 stelt Reve voor tegen ƒ3000 een interview te laten afnemen. Büch laat sponsoren Het Parool en de KRO.

Het interview vindt plaats te Schiedam op 5-1-1983, in Reve's Nederlandse woning, Met Reve, Büch, de journalist Blaise en Schafthuizen voor de koffie en genever. Ze praten 9 uur wat 5 tapes van 4 uur opname oplevert. Reve's provocatieve uitspraken irriteren Büch, waarna deze op zaterdag 15-1-1983 een uitgebreid artikel in Het Parool schrijft met de titel: Gerard Reve is het grotendeels eens met God.

Op maandag is de landelijke pers verbolgen over Reve's uitspraken, o.a.Jan Blokker. Hoofdredacteur Gortzak (die afwezig was) excuseert zich op woensdag met "Reve is een fascist!" Büch zegt later "NSB'er".

Verbolgen reacties maandag


De KRO weigert uitzending. Maar in de Alles is Anders Show verklaart Reve aan Van den Heuvel dat zijn beweringen uit het verband zijn gerukt. Dit nu, is sinds 23-11-2016 een bewezen leugen.

Büch en Reve zijn voorgoed gebrouilleerd. In De Tijd 4-2-1983 geeft Büch zijn afscheid van Reve.

De Tijd 4-2-1983


In 1985 schenkt Büch de verpakte en verzegelde tapes aan de UB.

Tijdens een MuseumCamp medio juli 2016 in het Allard Pierson wordt de enquête gehouden of de aanwezigen tégen of vóór opening zijn? 182 stemmen voor, 113 tegen waardoor de opening besloten is. De directe aanleiding is de biografie van Büch door Eva Rovers die op opening aanstuurde. De erven van BB gingen accoord.

Op 8-9-2016 gaan Marike Van Roon (Hoofd Bijzondere Collecties) en Rovers (biograaf)



Eva Rovers

Marike van Roon

per taxi naar een speciaal Studio waar met grote omzichtigheid door deze het pakket wordt geopend en de banden voor beiden worden gedraaid met voorzorgshalve onmiddellijke digitalisering. Tot opluchting zijn de opnamen helder. Foto's.

Het lint doorgeknipt

Klaas van der Hoek (conservator en lezer van het weblog van Huub Mous) laat na een inleiding een viertal fragmenten horen. Het geluid was door laptop wat te zwak gezet maar dan nog hoor je Büch op de achtergrond maar Reve duidelijk vooraan. We zijn na voornoemd beide dames nu de eersten in de geschiedenis die dit meemaken.

Het eerste fragment
'Thema is de basis voor schrijven', stelt Reve. Voor Mulisch macht, voor Wolkers (heb ik niet verstaan), voor Hermans identiteit en voor hemzelf verlossing.

Het tweede fragment
Gaat over de alcohol, zijn delirium tremens en ziekenhuisopneming. Drie dagen vreselijke angst, ingespoten. Het is alsof hij zich bevindt in een trein door de nacht, eindeloos maar steeds verder af van God, het is de hel. Toen heeft Reve het Rooms-katholicisme ontdekt. Maar hemel is onzin. "Wat na de dood?" Geen persoonlijk voortleven! Geeft een Schopenhauercitaat (kon ik niet noteren).

Het derde fragment
Over Nederlandse schrijvers.
Hermans knap, meermaals mijmerend gezegd, maar wel ruzie.
Maarten 't Harts thema is onderliggende gefrustreerde religieuze erotiek, gefrustreerde sex maar geen diepte.
Achterberg is lucht (misprijzende reactie in de zaal).
Bernauw (niet genoteerd).
Bloem is slordig, geeft voorbeelden.
Gerard den Brabander, de beste ooit. Uitwendig declameert Reve een dezer gedichten: zie onder.

Het vierde fragment
Over de stijl en ironie, Reve's krachtigste wapen. Ter verduidelijking is ironie geen ondermijning maar een bekrachtiging van de tekst, een uitspringen uit de stijfheid  en plechtigheid van een tractaat. 'Oprechte dank' is een cliché, kan best goed zijn maar wordt tot vervelends toe. Zelf schrijft hij 'zoudt', 'zoudet', enz. Toen vader Schafthuizen werd begraven was er een lijkrede barstens vol clichés door de visvereniging, Reve vond het erg goed want het was echt gemeend.



O kleine zielen

O kleine zielen vol gedempt verdriet,
waar elk verhaal zijn kommer achterliet,
er kan geen menselijke stem meer spreken
zonder 't klein uurwerk van een hart te breken;
want ieder woord dat zich van 't hart losscheurt,
is in de kiem gekneusd reeds en besmeurd,
ligt op de tongrand en wordt nimmer helder
en valt bedompt en beursig in de kelder.
O holle man, die al die treurnis draagt,
maar té gedempt van klank is dat hij klaagt,
al zou de tijd u met vuisten bonken,
de klok is vol, de eeuw heeft uitgeklonken.


Literatuur:
MuseumMakers 8/11-7-2016
De Reve Tapes (Klaas van der Hoek)
Ruzie, roem en reputatie (Eva Rovers) 



Correctie 27-8-2017: Nieuwe hlink O kleine zielen.



























12 november 2016

Jephtha met een warmsoft orkest

Alhoewel een oorlogsveteraan is Jephtha toch een warmbloedig mens. Als hij zijn belofte moet nakomen na de gewonnen strijd zijn dochter Iphis te offeren komt hij schier om van droefheid. We zitten ademloos te kijken en horen de schitterende muziek van Händel.

Het is een oratorium maar nu met bijpassend toneel, Händels voorlaatste. Nooit enige saaiheid, de vindingrijkheid is geweldig! Wandelende letters waarin soms een zanger zich kan laten meetaxiën, groot en klein met de slagzin: it must be so, noodlot en de gelofte aan God. De vooraanstaande rol van het koor verraadt de oorsprong van dit muziekwerk. Wat de zangers presteren is verbluffend, elke keer weer een schitterende melodie met bijpassende gebaren en attributen. Zo samen een eed afleggen, de rechterhand allen synchroon op de borst kloppen, is prachtig.

Voordat ik naar het Muziektheater ging wandelde ik over het Leidseplein en bekeek de aanleg van nieuwe sporen. De hele stad is (nog een maand) getroffen door deze blokkade maar tot mijn geruststelling reed de lijn 5 al de oude route.

Leidseplein 9-11-2016 17:30
Leidseplein 9-11-2016 17:30



Leidseplein 9-11-2016 17:30



Leidseplein 9-11-2016 17:30
Leidseplein 9-11-2016 17:30



Het Concerto Köln (Cöln ware mooier) zat in de orkestbak, ik zie twee klavecimbels. De hobo's zijn wel van een ouder type en geven een fluwelig geluid. Als de strijkers toch geen darmsnaren hebben? Ik zie trompetten van een oud type en twee messing hoorns zonder pistons. Origineel als op de première in 1752! De fagotten zaten uit mijn gezicht. Nergens zijn de blaasinstrumenten overheersend, ze geven de muziek een contour.

Keer op keer verbaas je je over de decorpresentatie, met belichting van ongekende felheid. De ontwerpster is Duitse Katrin Lea Tag.

De dansers vallen niet zozeer op aangezien ze eveneens zwarte kledij dragen.

De aandachttrekkende bijna-hoofdpersoon is wel de Iphis door Anna Prohaska. Bejun Mehta is de counter die geen moment wankelmoedig is, zijn toon is altijd strak en zuiver. Hij lijkt me een altstem te hebben. Alle solisten zijn buitenlanders en allen vermoedelijk uit de Duitse landen.

Tussen de scènes een hypermodern elektronisch gekakel met de pianist die zwaarmoedige basklanken genereert. Mijn buurman dacht echt dat deze ook van Händel zijn, dat kan toch niet, keek ik hem aan? Maar de kostuums zijn evenmin 18e-eeuws.

Dan de enige Engelsman, de dirigent Ivor Bolton, met zijn geheimzinnige linkerhand vol instruerende vingers. Maar in Duits is deze net zo knap want ik genoot al van zijn Matthäuspassion op woensdag 18 maart 2016 in het Concertgebouw te Amsterdam.

Het Koor van de Nationale Opera

Bejun Metha midden

Ivor Bolton (muzikale leiding)

Anna Prohaska

Claus Guth (regie), Ivor Bolton (muzikale leiding) en misschien Katrin Lea Tag (decor en kostuums).




























27 oktober 2016

Eddy Christiani dichtbij

Eddy was op een receptie in Schiller op
de 15e mei 1961.

Sommigen zeiden: "Zie daar..." maar Eddy hield zich afzijdig.
Hij was een radio-man, een geliefd programma onder het eten, denk ik. We konden meezingen thuis.

Zijn afwijzing lid te worden van de KK ken ik, anderen spraken daarover niet graag. Hij wist te zeggen wat nog kon.
Doch wist hij ook dat na 27 april 1943 het hotelgebouw Schiller gevorderd werd door de Luftgau wier stek  verwoest was geworden door een neergeschoten Halifax?

Er valt alleen maar goed te zeggen over die energieke man van het Nederlandse lied.



Halifax stort neer achter Carlton Hotel

Mieke Telkamp bloot

Mieke Telkamp kennen we allemaal van de 50er-60er radio, naast Eddy Christiani en Benny Vreden met zijn kinderkoortje, Hiernaast waren grote koren als Jacob Hamel (VARA) en Sweet Sixteen (NCRV).

Mieke zagen we ongeveer 1965 voor het eerst optreden op de z/w tv in een strakke zwarte badpakachtige korte broek met daarboven een jacket. We waren stom verbaasd voor zoveel blootheid. Het mooie is dat ze forse dijbenen had, toen al ongewoonlijk voor de Bühne als je denkt aan de slanke The London Starlets in de Snip & Snap-revue.

Mieke had een staalharde stem, echt niet geschikt voor de opera.

13 oktober 2016

Nacht van VUmc

Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de VU medisch centrum werd georganiseerd een feestelijke nacht van 11 op 12 oktober 2016 voor belangstellenden.




Voor mij niet de eerste keer: ook in oktober 1986 was ik deelgenoot van het twintigjarig bestaan dat gehouden werd in de polikliniek welke bestond uit een rondleiding in dit van trappen en hallen voorziene gebouw met een grabbelton aan het slot.


Doch waren er ook hogere functionarissen onder wie Wouter Bos, personeelsleden, o.a. de traumahelicopter-bemanning en studenten medicijnen. Ook sprak ik een gepensioneerde verpleegster. De bezoekers kwamen niet uit Buitenveldert alleen doch eveneens uit de verre omtrek van Amsterdam. De zaal was voor driekwart gevuld maar na middernacht verliet zowat de helft de bijeenkomst. Daarom niet getreurd, we zijn kostelijk ontvangen en de tweede helft was niet minder interessant!

De aankondiging geschiedde in De Echo op 3 oktober 2016 maar wellicht werd ook door mond-tot-mondreclame mensen aangespoord dit unieke feest mee te maken.

Toen ik om half tien de versierde ontvangsthal betrad was deze al aardig vol en waren de mensen al aan de drank. We kregen al meteen een aluminium bakje met een mousse voorzien van een topje gerookte zalm. Dit smaakt overheerlijk bij een glas rode wijn!

Helaas was mijn naam ondanks mijn aanmelding niet op de lijst maar ik had gelukkigerwijs een print op zak waarin mijn gegevens stonden vermeld. De organisatrice had een vrije dag en is mij door de drukte van de voorbereiding gewoon vergeten.

Een pianist begon Debussy te spelen en andere klassiekers.




Ik raakte al direct in gesprek met een man uit de De Cuserstraat die evenals ik aan genealogisch onderzoek deed. Zijn familienamen van vaders- en moederszijde hebben een status in de genealogie al is het maar dat hij tot 1500 in de tijd terug kon zoeken. Hij begroette een aardige vrouw maar kon die niet vasthouden zodat hij alleen bleef. Ik nam vooraan plaats naast een jonge vrouw van forse gestalte.
Met opzet heb ik geen aantekenblok meegebracht aangezien ik geenszins een resumé van de lezingen wil geven doch louter een impressie.

De eerste helft



Het woord werd gegeven aan de presentator die de gehele avond een (dè) schitterende werkzaamheid zal ontplooien door een ervaren interview techniek. Zowel sprekers als bezoekers wist hij alle mogelijke informatie te ontlokken op een ontzettend vriendelijke manier zodat soms intimiteiten werden uitgesproken over genezen ziektes dat je er wel van opkijkt! Maar we zitten dan ook in een ziekenhuis.

Frénk van de Linden

Hij is niemand minder dan Frénk van de Linden, op een dag na 60, journalist maar alhier eerder een entertainer optima forma.


De eerste lezing was eigenlijk een interview met een ex-patiënt, van beroep econoom, met zijn echtgenote, die een hersenoperatie heeft ondergaan. Frénk verzocht ons geen foto's te nemen aangezien de privacy toch gewaarborgd moest blijven. En terecht, het was behoorlijk intiem. Samen werden ze ondervraagd door prof. Saskia Peerdeman (53) (neurochirurg en opleider) die de man geopereerd heeft.

prof. Saskia Peerdeman

Na vermelding van een lange voorgeschiedenis waarin op grond van allerlei ziekteverschijnselen de vaststelling van 'n hersentumor werd beschreven kwamen de foto's uit de operatiezaal uit de beamer. Beide echtelieden hadden hiervoor toestemming gegeven. De tumor werd in het voorhoofd gelokaliseerd maar hoe die te bereiken? Teneinde een litteken op het voorhoofd te vermijden werd de voorhoofds- en halve schedelhuid opengesneden en de lap over de gesloten ogen geklapt. Dan werd met twee boorgaten de schedel open gezaagd. Het (overigens goedaardige) gezwel werd zichtbaar, Hoe precies verwijderd is niet zo duidelijk, het lijkt op uitlepelen, wel dat erna een holte in de hersenen bleef. De schedel werd met een papje van beenderlijm (gelatine) met het zaagsel van het bot weer aangezet en de huid vastgenaaid. Er is nu niets meer van te zien. De ziekte ontstaat door woekering van het hersenvlies zelf. Het is een langdurige operatie waarbij de chirurgen zich alle tijd gunden totdat de hand bij de microscoop iets begon te trillen zodat ze wat moesten eten.
Na dertig minuten was het interview voorbij en werd meer ingegaan op de techniek van de operatie met voornoemde afbeeldingen.
Dan nog even hoe de man zich nu voelt en dat is grotendeels goed. Saskia bedankte de twee voor hun bijdrage. Ze kregen een bouquet.


Theo Danes
Vervolgens kwam de huisdichter Theo Danes
die zijn werkstukken op basis van o.a. Drs P (het ollekebolleke rijm) met amusante inhoud uitwendig ten gehore bracht. Vervolgens las hij voor uit een zijner bundels. Een speciaal voor deze gelegenheid vervaardigd gedicht bewaarde hij voor het laatst. Hij vond het een moeilijke klus maar heeft die toch uitgevoerd.








 







Ten derde doemde de illusionist Jan Reinder op die zoals in deze professie gewoonlijk een buitengewone gewiekstheid van spreken toont. Hij zocht 'n man die te vertrouwen is en stevende op mij af. Ik moest gaan staan, mij naar links en rechts draaien om de zaal te bewijzen dat ik deze karaktereigenschap bezit. Ik kreeg een rol papier in bewaring.


Jan Reinder


Ja, de vakman wist de zaal constant te boeien doch een gedachteoverbrengingsspel scheen mislukt te zijn. De twee proefpersonen waren toevallig degenen die de avond in een half jaar georganiseerd hadden.







Pauze
We begaven ons naar de hal waar roze champagne werd geschonken. Alweer een blikje zalmmousse was dus dubbel heerlijk. De pianist complimenteerde ik waarna hij Debussy wederom speelde. Ik sprak nog een een functionaris met een lintje op zijn revers die al vóór 1986 (hetgeen ik hem vermeldde) en wel in de 50er al bestuurswerkzaamheden aan de VU heeft ontplooid. De VU zat overal, ik weet nog de Universiteit aan de De Lairessestraat was alwaar ik in 1963 een college natuurkunde over de verstrooiing van licht op een snel draaiend molenwiel heb gevolgd.

We konden historische bedrijfskleding van verpleeguniformen bekijken en voornoemde vrouw legde mij uit waarvoor deze dienden. Alle japonnen:







Een fotocabine alwaar je je kon laten kieken met eventueel een gekke hoed op, best leuk voor twee dolle personen. Men stond ervoor in de rij!


De tweede helft
De eerste spreker was de medicus Ysbrand van der Werf (neurowetenschappen) die zich bezig hield met het slaapprobleem. Al in het begin vermeldde hij de naam van Freud in wiens boek Traumdeuting uit 1925 ik heb gestudeerd. Maar sindsdien is de wetenschap niet echt veel wijzer geworden. Zij het dat de techniek het mogelijk maakt met hersenscans het verloop van de slaap te visualiseren.
Als begin de prinses op de erwt. Dat ze niet kon slapen was eerder door haar obstinate karakter maar dit doet hier niet zo ter zake.
Vragen uit de zaal kwamen nu goed los. Frénk spoedde zich naar ieder toe met de draadloze microfoon.
Je slaapt alleen in een warm bed.
In het lab moeten patiënten slapen met de elektroden op hun hoofd, de foto's hiervan waren amusant. Duidelijk en meermaals werd gesteld dat de slaapkamer dient niet om te lezen of tv te bekijken maar... om te slapen. Ook koffie is een boosdoener aangezien de halfwaardetijd van de coffeïne 6 uur bedraagt zodat de laatste koffie eigenlijk rond twaalf uur 's middags dient te zijn. (Geen foto.)

De laatsten waren twee medewerkers van de SEH, Joost van Galen (hoofd zorgeenheid SEH) en  Tessa Biesheuvel (chirurg).


Joost van Galen & Tessa Biesheuvel


Zij beschreven de heldere garage van de ambulancewagens en de praktijk van de Eerste Hulp. Hierin is een terugval gekomen door de eigen bijdrage maar dan nog is het vaak overwerken. Toen de bezoekers de vraag werd gesteld wie er ooit in de Eerste Hulp is geweest staken bijna allen hun arm op. Vervolgens wie lang moest wachten maar dat waren er minder. Een jonge vrouw zei vaak last te hebben dat haar arm uit de kom schiet, zoals bij de vroegere vriendin Liesbeth Loots eveneens het geval, maar dat zij eens zes uren heeft moeten wachten aangezien er een man was neergeschoten die spoedhulp benodigde. Er ging een golf van ontzetting door de zaal. Het vastzetten in de kom is voor een vakman een klus van maar een paar minuten...
Verplegend personeel heeft tegenwoordig altijd een broekpak. Dit stuitte ooit op weerstand aangezien de stof wat doorzichtig is. We zitten immers in een bedrijf Calvinistischer oorsprongs!


De afsluiting
Frénk hield zijn laatste betoog en kreeg op zijn beurt een daverend applaus van de zaal. Wij begaven ons langs de vele veiligheidsbeambten huiswaarts. Je loopt aan tegen het indrukwekkende nieuwe Labgebouw O|2 waarvan ik de eerste vier verdiepingen ooit bezichtigd heb.

Labgebouw O|2.


De Nacht van VUmc
Drs. Ruud van Herk. (19-8-1991). 25 Jaar VU ziekenhuis.  Amsterdam: Academisch Ziekenhuis Vrije Universiteit.

Corr.:
15-10-2016 warm bed.

 

13-10-2016
AMSTERDAM

Jos Heitmann

























08 oktober 2016

Nieuw licht op Leo Polak (1880-1941) - Filosoof van het vrije denken

In de Bijzondere Collecties (UvA) werd op vrijdag 30 september 2016 'n presentatie van een boek over Leo Polak gegeven. Als gespreksvoerders hadden Stefan van der Poel, gespreksleider, Evelien Gans en Koen Hilberdink achter de microfoon plaatsgenomen. Doch gebeurde nauwelijks wat ik had verwacht: de vrijdenker Leo Polak in het zonnetje zetten...

Daar ken ik Leo Polak immers van, hij was de onzichtbare motor achter de Vrijdenkersbeweging De Dageraad en later De Vrije Gedachte. Zijn naam werd vaak genoemd, een boekje circuleerde. Een lid van laatste vereniging, de afdeling Amsterdam, sprak begin 70er parmantigerwijs over pro-fes-sor-mee-ster-doc-tor-Leo-Po-lak maar wist nauwelijks van wanten, haar vrijdenken was niet meer dan een krijsend zich afzetten tegen de dominee uit haar jeugd en daarmee ging ze zelfs nog in debat welke predikant het vrijzinnigst geweest is. Vreselijk, armzalige mensen die zich inzetten voor een vereniging maar niets presteren dan hol gepraat, onophoudelijk. Ans Bianchetti-Goedee van de Churchilllaan kreeg nog een darmkwaal ook van ellende en moest leren leven met een stoma.

Hier horen we over de autonomie van het denken, over de moraal die niet van boven hoeft te komen. Maar veel meer niet, dan zijn anti-zionisme.

In haar speech gaat Evelien Gans in op het onontkoombare Jodendom, geeft voorbeelden van een uitlating dat zijn aanstaande bruid nog Joodse trekjes vertoont, dat je Jood bent omdat je je grootouders niet kunt wissen, dat het Joodse altijd als een duveltje opdoemt, les habitudes du cœur genaamd, dat alhoewel je af wilt van het Joodse korset toch ontjoodsing niet kan, zelfs na generaties niet. Leo Polak vond zichzelf te Joods. Wilde zich bewijzen door beter dan anderen te presteren. Maar Leo Polak is wel humanist avant-la-lettre. Voorbeelden van rudimentaire Joden zijn de briljante Johan Polak, de oomzegger van Leo maar van een andere Polak-tak, Jaap en Ischa Meijer (haar boek), Job Cohen en wie nog meer? Louis Fleisch ken ik niet, zo verstond ik het maar bedoeld is Louis Fles die suïcide pleegde in 1940. Het leed van de WOII is aan generaties vastgeketend, trauma's en wat ik recentelijk las dat 'n nakomeling zelfs nog op jonge leeftijd eraan kan sterven.

Hadden we maar wat meer gehoord over Polaks (wijsgerige) denken, maar nee, de spreker Koen Hilberdink gaat nota bene uitvoerig in op Johan Polak en met name over diens problematische homosexualiteit. Dan vallen er ook namen als J.I. de Haan die misschien ook homo was en Coen van Emde Boas die toch (maar) Jood is, over wie ik vroeger een herdenkingsmiddag in het AMC heb bijgewoond.

Nee, ik ben niet voor het Joodse in Leo Polak gekomen maar wel om zijn adagium over het autonome denken van de mens te kunnen aanvoelen, gebaseerd op Spinoza en Kant. Niet vermeld is dat Spinoza ook de motor is van het liberale protestantisme in Duitsland, te beginnen bij Lessing, waaraan een zestal radioprogramma's werden gewijd op de Deutschlandfunk in 2014 en herhaling in 2016. (Ik heb de teksten gekopieerd.)

Kleinzoon Leo Samama (1951) hield nog een uitvoerige speech hoe hij er lang mee heeft gezeten dat Leo Polak zich tijdens de bezetting nog verzette tegen de ideologie en daarmee zijn familie ongewild in gevaar heeft gebracht.

Een lezenswaardig boek kocht ik bij de uitgeverij Verloren, waarin de dagboeken van Leo Polak zijn verwerkt, schrifturen die lang binnen de familie discreet gehouden zijn. Ik ben er aan begonnen.

Klaas van Berkel en Stefan van der Poel (redactie). Nieuw Licht op Leo Polak. Hilversum 2016.




Deeltje van de bijna zestig dagboeken Leo Polak

Deeltje van de bijna zestig dagboeken Leo Polak

Prof. Dr Evelien Gans

Stefan van der Poel met vier van de vijf kleinkinderen (Leo, Meriette, Emile, Antoinette en David Benjamin  Samama) van Leo Polak

Onverwachte muzikale presentatie, twee sonates van Jean-Marie Leclair (18e eeuw)

Prof. Klaas van Berkel

Koen Hilberdink, Stefan van der Poel en Evelien Gans

De foto's zijn genomen door René van Elst, Amstelveen.
9-10-2016 Correctie Louis Fles.



Lees ook:



Marius Flothuis bij de Vrijdenkers

De bokken Carel ter Linden, Harry Kuitert en Willem Ouweneel erroneren

Drie psychologiestudenten Marlies Ott, Irene van Exel en G. Metzlar komen op rauwe Tartaarbezoek

Leni Dondorp zoekt de Ware Jacob