Pagina's

17 juni 2017

Hubert Korneliszoon Poot-film door de cineast Frans van de Staak (1973)



Impressie van vertoning Hubert POOT-film (10 gedichten) van de cineast Frans van de Staak in het Nederlands Seminarium d.d. 4 juni 1976 te Amsterdam.

Hubert Korneliszoon Poot 1689-1733

Het betreft een werkgroep studenten Nederlands 18. Eeuw. Uit de korte discussie - wegens een receptie elders in het Seminarium - bleek dat het doel van de film was... de film! Een zekere voorkennis van de Poot wel is aanwezig geacht daar hij anders licht als een woordenbrei wordt ervaren.
Dit impliceert dus een gemotiveerd en gespecialiseerd publiek en op de vraag of de film ook voor zeg "arbeiders" kan worden vertoond, antwoordt Frans van de Staak: "Waarom niet?" De natuurbeelden - soms ongelofelijk rijke beelden - zijn wel conform de woordenpracht van Poot (die soms wel forceert doch evenzeer geniale momenten heeft), zodat een dimensie méér dan tekst alleen wordt bereikt. Over de houdingen van de acteur (Donald de Marcas) was men zeer onthutst. Hoe namelijk op te vatten? Frans van de Staak stelt na enig aandringen uit de zaal dat beslist géén symboolfunctie bedoeld is, al­hoewel sommige standen dit doen vermoeden, zoals bij tekst "tegenvoeters" - houding "bukken". Statische beelden hebben de overhand. Waarom dan zo weinig beweging? Indien dit laatste wèl, zou de tekst minder op de voorgrond komen. De discussieleider maakt een grapje dat "rechtse" filmers ongetwijfeld als achtergrond Muiderslot - antiek en kaarslicht gekozen zouden hebben (denk eens aan Willy van Hemert), hetgeen de heren studenten appreciëren met innemend gegrinnik. Een achtergrond als de Bijlmer is echter weer (te) apert, volgens Frans van de Staak. Waarom in de film eens een groepje willekeurige mensen (passanten) uit het landschap een poosje moeten toeschouwen, laat FvdS aanvankelijk onbeantwoord - de heren studenten moeten immers discussiëren... - en het modieuze begrip "Verfremdungseffekt" valt derhalve wegens het niet te rijmen beeld + Poottekst. Irrationeel? (Of zijn wij überrationell?). De discussieleider, die bepaald wel ruggespraak met de cineast gehad moet hebben, besluit met een volzin dat 'het jezelf uit vaste patronen timmeren (!) best een zwaarwegend motief in de film moet zijn en Frans van de Staak beaamt dit door een opmerking dat juist om dìe reden het vermaarde Endymion-gedicht werd gedesavoueerd (dat iedereen wel kent van school), en vergelijkt deze korte bijeenkomst met een discussie bij een Utrechts gezelschap van studenten waarbij deels enthousiast werd gereageerd door de houdingen als symbool te interpreteren en deels woedend aangezien de 18. Eeuw zo gefilmd als verguizing wordt gezien. Onder het weglopen van de een na de ander houdt een op het oog te zien ouderejaars student een hemelschreiend kwekbetoog over de 18.-eeuwse Emblemata en geeft daarmee blijk zijn lesje goed geleerd doch van de film niets begrepen te hebben!
Tien gedichten van Hubert Cornelisz. Poot - 1973, kleur, 16mm, 30 min. Camera Jaap de Jonge, geluid Harm v/d Maat, acteur Donald de Marcas. Eigen productie.
Amsterdam, 4 juni 1976



PS: Later heeft Frans van de Staak mij toevertrouwd, dat de - inmiddels overleden - grootste Poot-kenner in Nederland, de heer Dr. C.M. Geerars - hem de hoogste lof heeft toegezwaaid!
Hubert Korneliszoon Poot - Groningen/Castricum: Bouma/Hagen, 1979. Herdruk. VI, 527 p

Zie ook recentie N.R.C. - Handelsblad d.d. 29 oktober 1975.

Gescand 17-6-2017

Aha, ik kocht het Poot-boekje (Pantheon) in boekwinkel Bas Leidsestraat op 28-6-1976.

1 opmerking:

  1. Had ik me in mijn studententijd aan de UvA (de GU, "de enige echte") maar meer met Poot beziggehouden. Maar de betreffende docenten waren me niet inspirerend genoeg.

    BeantwoordenVerwijderen