Het 6e Pianoconcert van Ludwig van Beethoven, Concertgebouw 28 oktober 2017

Het 6^e Pianoconcert van Ludwig van Beethoven (niet verwarren het het onvoltooide 6^e uit 1815) is een door de grote meester zelf georchestreerde versie van diens Vioolconcert in D gt.t. op.61 (1806). Het werd gemaakt omdat het v.c. toentertijd weinig succesvol was gezien de heersende mening dat de soloviool 'n stuk minder expressief is dan de solopiano. Het zou compleet anders lopen alleen al door de briljante violist Joseph Joachim die nog moet komen zodat het 6e p.c. in de vergetelheid geraakte. De datum van dit bovengenoemd 6e is me niet bekend.

Ik kon me niet herinneren ervan gehoord te hebben en nieuwsgierig geworden keek ik in YouTube om niet meer dan 5s per deel het Leidmotiv te horen. Ik herkende deze alle! Mijn besluit was snel genomen: ik nam de uitnodiging van de Vrienden direct aan.

Aanwezig zijn het Nederlands Kamerorkest o.l.v. de musicerende Gordan Nikolić en de Kroatische pianist Dejan Lazić (40). Deze bewandelt de linker trap alsof hij een bergbeklimmer is. Zijn jas of shirt is bedrukt met een onbekend zijnde witte ornamentieke afbeelding. De monden van mijn partner en ik vielen open. Dit belooft wat!

Als dan het eerste deel begint wachten we rustig en nog meer, want de pianist schijnt inspannend na te denken. Waarover weten we niet. Nog meer orkest en het houdt niet op. Maar dan eindelijk een verzuchting bij het komen van de eerste toontjes. Wel, die zijn maar kleine nootjes met de rechterhand en de pianist buigt vervaarlijk die richting in. Dan bij afsluiting van 'n sequens drie grappige slotnootjes met de linkerhand. Zo zou je vermoeden dat de partij zó uit het vioolconcert is overgenomen, alleen niet met een lange toonduur. Maar het verandert "zienderoren".

Er komt nu veel meer volume op de Steinway, een apparaat van waaruit i.t.t. de pianoforte waarvoor Beethovens schreef best een donderklank kan komen. Maar de cadens verbaast mij zeer: de melodieën zijn totaal anders om dan wel te eindigen met het thema van het desbetreffende deel. Hier zijn alle toetsen en voornamelijk de bassen volledig benut zodat je even aan Liszt moet denken. Geen gek idee als deze cadenzen ook later geschreven zijn (Joachim en Kreisler), maar zeker weet ik dit niet of hier toch niet de Beethovenpartij gespeeld wordt. Het zou natuurlijk ook kunnen dat de meester echt even louter aan de pianomogelijkheden dacht en deze ten volle wilde benutten.

Ook bij de volgende delen is de cadens een compleet ander stuk muziek. Een ervan is een soort dialoog met de paukenist waarbij de neus van de pianist 'n dirigeerfunctie heeft.

Dejan Lazić dankt

De solist kreeg een formidabel applaus.
Het gehele orkest buigt geheel naar de zaal en in twee delen naar het podium, meermaals zelfs. Geen op een podium staande dirigent is wel iets aparts maar geeft je minder om te bekijken. Toch staat de muziek voorop, dat is zeker en blijft zo.

Het Nederlands Kamerorkest dankt

Het gehele p.c. duurt ongeveer 45m.