Pagina's

25 december 2012

St.-Ignatiuscollege te Amsterdam had toch een seksueel misbruik

Droevig te vernemen dat op het voormalige St.-Ignatiuscollege aan de Hobbemakade te Amsterdam toch een vorm van seksueel misbruik heeft plaatsgevonden
al moeten we wel teruggaan tot in de 60er vorige eeuw. En dat na het rapport Deetman 2011 (PDF) p.305 waarin het St.-Ignatiuscollege nagenoeg verschoond blijft van ongerechtigheid. Er was zelfs een regula tactus (p.295) van december 1940 voor de paters, of wel een "aanrakingsverbod" of moet ik zeggen "aanrakingsgebod" net zoals het Fragegebot in Lohengrin?

Voor even dan...

Het is immers zo gemakkelijk, dat een een fototoestel van de pater Jezuïet, steevast in de aanslag bij bijzondere gebeurtenissen op school, ook misbruikt wordt op zijn kamer bij het op de fotografische plaat vastleggen van jongens die kleding als broekjes moeten passen. Dit is nu jezuïtisch: aanraken wel verboden dus observeren niet. Je kunt wel raden dat na het overlijden in 1999 van voornoemde religieuze fotograaf 'n dergelijke collectie van bizarrerieën nooit meer teruggevonden is!

Lees het uitvoerige bericht in het kakelverse weblog van Nard Loonen 20-12-2012







































07 december 2012

Baiba Skride en Isabelle van Keulen samen

Vredenburg, vrijdag 7-12-2012.
Website met live beeld gezien.

De twee speelden in de snelle passages vlijmscherp gelijk, dit is me vakmanschap om van te griezelen.
Baiba Skride (Riga 1981) viool en Isabelle van Keulen (1966) altviool in de Sinfonia concertante KV364.
In sommige aanzetten was Isabelle nadrukkelijk, wat een fractie van een seconde verschil met de maat geeft, echt opvallend. De commentator stelt dat Mozart zijn geliefde altviool een iets mooiere partij geeft gegeven.

Baiba was in een wijdlopende japon en Isabelle in zwarte strakke broek en schoenen met hoge hak.

Beluister 89 dagen na 10-12-2012

Radio 4

06 december 2012

Oscar Niemeyer - Het meisje is om ons te behagen


Aldus de geweldige Oscar Niemeyer in een film, ter demonstratie tekent hij de ronde vormen van een weldadige body die terug te vinden zijn in z'n bouwwerken.

Geniet van haar met volle teugen om niet meer wakker te worden.
 
Doorwerken na je pensionering tot je bijna 105e, nog verbluffender.


En dan de meisjes, hij heeft ervan genoten, stimulans, het goede leven van spirituele energie en de aardse wellust, deze moeten samengaan voor de harmonie in het persoonlijke leven. De ouwe rakker!



"Het meisje is om ons te behagen."

02 december 2012

Alceste's Opofferingsgezindheid

Bij Alceste van Christoph Willibald Gluck kan ik niet altijd de aandacht houden, in het begin van de tweede acte gaf ik het op. Uitvoering in de Franse taal.
Aan het eind van de eerste is echter door Véronique Gens een schitterende aria met wat staccato-achtige stijl, hetgeen mij bekend voorkomt. Deze heb ik dus niet gemist.

Radio 4 1-12-2012

29 november 2012

Studeren aan hoger onderwijs is niet meer zo vanzelfsprekend

Nee, het is geen automatisme meer om na het VHMO door te studeren aan een universiteit of hogeschool, het weekblad Die Zeit spreekt van eine veraltete Denke, "het is niet meer zo", een paar jaar te studeren en dan de studie af te breken of meerdere jaren en in te zien dat dit niet is wat je had gewenst. Er komen aldus gedesillusioneerde jonge mensen zich zichzelf geweld aan doen alsmede de staat op kosten hebben gejaagd.

Trouwens de waarde van VHMO is na de Mammoetwet toch al aardig minder geworden maar de universiteit evenzeer met 2+2 jaren.

In de 50er was hoger onderwijs voor de bevoorrechten, in de 60er was er een studiebeurzenstelsel. Zelfs na zeven studiejaren was er maar weinig schuld. In de 80er kwam er explosie van studentenpopulatie.

Onder Den Uyl werd de universitaire studie als een must ervaren en hele legioenen VHMO'ers gingen het bruisende studentenleven in met wat studeren erbij. Wat waren niet populair politicologie en andragologie, voor het lokkende psychologie moest je oppassen vanwege het onderdeel statistiek. Politicologie, ooit in de bezettingstijd door een paar knappe koppen uitgevonden om na de bevrijding een nieuwe generatie democratisch gezinde mensen voort te laten brengen. Dit hebben ze geweten, ausgerechnet de vroegere minderheidsgroepen uit (ultra-)links milieu grepen hun kans zich waar te maken en te emanciperen. Had Lucas van der Land niet eens gezegd dat de zoon van de melkboer de kans moest krijgen om door te studeren met hoger onderwijs maar dat de zoon van de melkboer niet moet studeren omdat hij de zoon van de melkboer is...! En bij hoevelen was het niet het laatste.

De revolutionairen worden geïnstrueerd


Conflicten waren er vele met die van Daudt als de bekendste, met conflicteren kan je je plaats in de oude maatschappij afbakenen en strijden voor een utopische maatschappij. Marx en Lenin waren basis, Castro een leidinggever voor de collectivisering en Che Guevarra een messias. De inspraak van studenten in alle mogelijke commissies van de universiteit. Ik heb jaren Folia gelezen en mij afgevraagd of er niet eens rust kwam. Mensen vielen af, anderen hielden stand, er is veel leed geweest.

Eind 90er werd de inspraak eindelijk een stuk minder maar met het gezag van de leidinggevenden was het voorgoed gedaan. Dan zijn we nu, naar verluidt, gezien de banken- en economische crisis, genoodzaakt de hogere studie zelf te betalen of de lening geheel af te lossen.

Is vijftig jaar emancipatie dan voor niets geweest? Studie wordt ontmoedigd, dat is zeker en degenen die zelf doorgestudeerd hebben zullen hun kleinkinderen toch voorzichtigerwijs moeten instrueren dat zó goed zij dit meer zullen krijgen.

Bronnen:
Die Zeit 21-8-2012
Academische Toestanden (Amsterdam, 1998) door Jos Dohmen, p161-163
De Affaire Daudt PDF/Adobe document



















24 november 2012

Het Duivelseiland aan de Boerenwetering werd St.-Ignatiuscollege

Op de locatie van het voormalige St.-Ignatiuscollege, Hobbemakade aan de Boerenwetering, stonden eerst de meubelfabriek Van Haag en Zoon alsmede de waskaarsenfabriek Brandon. Zeker vanwege de helse stank in en om de kaarsenproductie werd deze plek het Duivelseiland genoemd.

Koninklijke Waskaarsenfabriek Brandon (Rechts)


Brandon werd in 1909 afgebroken en de arme vrouwen waren verlost van hun kwellende arbeid. Hierover gaat het VPRO-programma Woord onder de titel "Vrouwenarbeid" op zaterdagmorgen 24 november 2012 van 02-03 uur.

Doch op de strenge roomskatholieke school met voortreffelijk onderwijs waren de jongens niet minder onderhevig aan studieuze kwelling... Het Ig, opgericht 1895, is hier gevestigd geweest van september 1911 tot 1969.

Bronnen:
Woord 24-11-2012 met podcast
Reünieboek St.-Ignatiuscollele 16-9-1995 p16, p19.
Artikel H.B.S.-tijd 1956-1962




18 november 2012

John Cage 100 Jaar - Stedelijk Museum Amsterdam

In het metalen Teijin Auditorium van het nieuwe Stedelijk Museum is het koud. Uit de luidsprekers tikt een scherpe schaakklok met bel bij de zetten. De bezoekers die allen een elektronische reservering hebben moeten verrichten stromen toe maar toch is de zaal niet geheel vol. Het blijft koud en ik vraag me af of John Cage niet om van te rillen is? Zij die te laat komen worden eerst na de korte pauze op 15:45 toegelaten en gaan in silence op andermans plaats zitten. Maar zo’n echte reservering was het nu ook weer niet. Het is zaterdag 17 november 2012, twee uur. Een persoonlijke impressie.

Reservering John Cage-middag in het Stedelijk Museum


----------------------------------------------------------------------------------------------------------

De presentatie
Vijf kwartieren zal Frank Scheffer minder spreken dan demonstreren hetgeen John Cage zoal heeft geflikt. Scheffer is een oudere man met een eentonige stem en vooral  in zijn bediening van de bureaublad-menu’s van de website van Andrew Curver op zijn Apple-laptop uiterst traag. Ik schat dat dit in totaal wel een kwartier tijd heeft gekost, doch het resterende volle uur geeft een fraaie impressie waar het bij Cage nu eigenlijk om gaat. Ik zie niet anders dat hij absoluterwijs rebels is en soms een groot kind. Dat plagerige lachje van hem, hij geniet van onze schrik en verbazing, zijn kinderlijke spraakje. Hij heeft macht. Maar in de getoonde fragmenten is Cage al een oude man met een verweerd gelaat en een verwaarloosd uiterlijk.

Zijn jeugd
Preparering van de piano
John Cage werd geboren in 1912, aldus John Snijders, zoon van een uitvinder en kleinzoon van een  predikant. Moeder is journalist. Der spreker zegt dat Cage in 1930 aanvankelijk in de architectuur iets zag maar daar toch van af zag. Hij nam muziekles bij de besten en vooral bij Arnold Schönberg (exil v.a.1933 in Amerika). Deze was in het algemeen nooit bereid ‘n leerling te prijzen maar hierdoor liet Cage zich niet ontmoedigen. Een degelijke grondslag is een must voor het verdere creatieve leven, ex nihilo ontstaat een genie echter niet!

Silence is het eerste boek.

Muziek of Kunst
Wie zich bevindt in een lege ruimte hoort zijn eigen lage tonen van de bloedsomloop en de hoge van zijn zenuwstelsel. Ergo bestaat absolute stilte niet.
Het meest bekende werk is de 4’33”” (1952). Het wordt tot aller verrassing hier opgevoerd, wij zien de musici met de instrumenten gereed maar zij doen niets. Ook de verwachting dat er toch nog een toon komt wordt niet bewaarheid. Dan nog drie delen ook, de heren halen adem en verzetten zich om wederom als een tableau vivant te poseren. De oneindige stilte wordt doorbroken door de buigingen van de orkestleden en het applaus van het publiek. Zo van nabij dit mee te maken is een ongekende belevenis!
Zo ver is een Mozart natuurlijk nooit gegaan anders dan een strijkkwartet te laten eindigen met vier onharmonieuze noten. Ook Haydn kon in Londen zachtjes beginnen om met een knal het publiek wakker te schudden. Deze twee voorbeelden kan je einen musikalischen Spaß noemen.
De noten door toeval verkrijgen middels werpen van voorwerpen is tijdrovend. Modern is Cage een computerprogramma (DOS) te laten ontwerpen dat het toeval voor hem genereert (al hoewel dit eigenlijk niet eens kan!).

De internationale contacten zijn formidabel, als een man midden in de intellectuele wereld heeft gestaan is het Cage.

Oosterse sferen
I Tsjing en Zen worden Cage’s hoofdmoten. De Zentuin zien we, grind en arbitraire rotsblokken. Omheind door een stenen muur. Het geluid van het aanharken van de steentjes wordt in slagwerk omgezet.

Een mescrostichon leer je niet op school! Het is een variant van een acrostichon maar nu met de zingevende letters in het midden van de zin.

De muziekpraktijk
Chronometer
De goede pianist met noten als hagelstenen
Ik kijk steeds op de bladmuziek van de spelers. Deze bestaat uit bogen en lijnen. De partijen worden middels een op iedere lessenaar geplaatste chronometer uitgevoerd. Doch in het laatste werk, Concert for piano and orchestra (1958), heeft alleen de pianist wel een klassiek notenschrift. Ik vroeg hem na afloop of de preparaties van de Steinway wel genoteerd zijn? Ja zeker, hier slechts vier doch hij laat een bladzijde in het muziekboek zien met een lange rij te moeten verrichten kunstgrepen. Doordacht stukje werk in elk geval.



Cage was verzot op versnellingen. Een zijner opera’s of Nopera laat aldus de vreselijke bewegelijkheid zien van zangers en requisieten, het geheel  maakt een surrealistische indruk. Een ander is Wagners Ring versneld tot 3’40””.

Dat Cage nooit heeft gedacht orkestleden iets moderners te laten verrichten dan het klassieke buigen:

Buigen, buigen en buigen



11 november 2012

Muiderkringmuziek op de BBC3 radio geweest

Wat een aardig programma over Hollandse Muziek aan de Muiderkring! Nederlands te horen op de Engelse BBC3 radio. Ook de toelichting was aardig, alleen sommige namen werden allicht wat onwennig uitgesproken maar dat heb ik met Engelse namen helemaal. De liederen zijn mij veelal onbekend op een na maar dat was dan ook een aardige meezinger die de tand des tijds heeft doorstaan. Er zitten ook saaie tussen met steeds dezelfde noten zonder variatie. Maar de grote componisten maken er natuurlijk iets meesterlijks van!
Hoofts geveinsde gevlei kennen we.
Verbazingwekkend dat de conversie van Maria Tesselschade-Visscher nog werd vermeld, die Engelsen weten ook alles!

Voor de Camerata Trajectina zie ook mijn essay over Carré - Het Amsterdamse Lied.

BBC3 radio Zondag 11-11-2012 14-15u onze tijd.
  • Carel Hacquart Sonata X (from Harmonia Parnassia)

    Performers: Residentie Orchestra The Hague, Ton Koopman (conductor)
    OLYMPIA, OCD 500, Track 11
  • P.C. Hooft Rosemond, hoordij speelen noch singen?; Klaghte der Prinsesse van Oranjen: Schoon Prinsenoogh gewoon te flonkren

    Performers: Camerata Trajectina
    GLOBE, GLO 6026, Tracks 13 & 16

  • Constantijn Huygens Morte Dolce; Erravi, Domine

    Performers: Julia Gooding (soprano), Christopher Wilson (lute/theorbo)
    METRONOME, METCD1051, Tracks 7 & 22
  • Jan Pieterszoon Sweelinck Variations on ‘Mein junges Leben hat ein End’

    Performer: Matteo Imbruno (on small organ of the Oude Kirk)
    TOCCATA RECORDS, TRR9907, Track 5
  • Jacob van Eyck Bockxvoetje; Questa dolce sirena (from Der Fluyten Lust-Hof)

    Performer: Marion Verbruggen (recorder)
    HARMONIA MUNDI, HMX 2907350.51, Tracks 1-2
  • Bredero Goddinne die de naam…;

    Performers: Camerata Trajectina
    GLOBE, GLO 6026, Track 8
  • Van Den Vondel Vechtzangk, voor Joffrouw…

    Performers: Camerata Trajectina
    GLOBE, GLO 6026, Track 11
  • Cornelis Schuyt from Dodeci Padovane et Altretante Gagliarde…

    Performers: Residentie Orchestra The Hague, Ton Koopman (conductor)
    OLYMPIA, OCD 500, Tracks 1-4
  • [anonymous] Gallarde Faraboscho

    Performers: Camerata Trajectina
    GLOBE, GLO 6026, Tracks 19
  • 00:04

    Carel Hacquart Sonata No.10 from Harmonia Parnassia

  • 00:12

    PC Hooft Rosemond, hoordij speelen noch singen?

  • 00:14

    PC Hooft Klaghte der Prinsesse van Oranjen: Schoon Prinsenoogh gewoon te flonkren

  • 00:20

    Constantijn Huygens Morte Dolce

  • 00:23

    Constantijn Huygens Erravi, Domine

  • 00:27

    Jan Pieterszoon Sweelinck Variations on Mein junges Leben hat ein End

  • 00:36

    Jacob van Eyck Bockxvoetje; Questa dolce sirena (from 'Der Fluyten Lust-Hof')

  • 00:37

    Bredero Goddinne die de naam...

  • 00:41

    Van den Vondel VechtZangk, voor Joffrouw...

  • 00:46

    Cornelis Schuyt Excerpt from 'Dodeci Padovane et Altretante Gagliarde'

  • 00:58

    [anonymous] Gallarde Faraboscho

     

     

29 oktober 2012

Zueignung

Een van de mooiste liederen van Richard Strauß:

Zueignung

Ja, du weißt es, teure Seele,
Daß ich fern von dir mich quäle,
Liebe macht die Herzen krank,
Habe Dank.

Hielt ich nicht (Einst hielt ich), der Freiheit Zecher,
Hoch den Amethysten-Becher,
Und du segnetest den Trank,
Habe Dank.

Und beschworst darin die Bösen,
Bis ich, was ich nie gewesen,
Heilig an das Herz (Heilig, heilig an's Herz) dir sank,
Habe Dank.
 
O.b.v. tekst van:Hermann von Gilm zu Rosenegg (1812-1864).
"Habe dank", from Letzte Blätter.
KCO o.l.v. Alexandre Bloch, net uit de masterclass, door Maris Janssens gepusht.


Sopraan Anja Harteros, Duitse. In Cardiff hoofdprijs 1999.
 
Elisabeth Schwarzkopf: 
 
 
 

28 oktober 2012

Le Nozze met Lydia Teuscher


Sir Henry Wood
Een opname in Scala 27-10-2012 van Klara vanuit de Royal Albert Hall op 28-8-2012 waar een klein toneel was gebouwd met het borstbeeld van Sir Henry Wood als supervisor net tussen de coulissen. Dit beeld wordt overigens alleen tijdens de Proms geplaatst en wel voor het orgel.

Susanna is de sopraan Lydia Teuscher, geboren in Duitsland en o.a. studie in Cardiff en Mannheim.

Susanna 
Het geluid is niet zo warmweldadig als in de Opera, aangezien The Hall eigenlijk een concertzaal is.

Vito Priante bass (Figaro) is een volle stem, soms heel luid.
Ik hoor ook vele gilletjes maar niet die van de tennisbaan.

Mijn lievelingsmuziekje is dat orchestrale staccato-achtige vocaalloze moment aan het eind van de 4e acte. Hierin opent comte Almaviva de gevouwen en met een haarspeld gesloten brief waarbij hij zich in zijn vinger prikt. Zijn de aria's al om van te smelten, dit muziekje maakt mij echt gek. Hoe kan een aards wezen dit componeren!

Glyndebourne Festival Opera en the Orchestra of the Age of Enlightenment.

25 oktober 2012

Bekladde Nornen in Götterdämmerung


Waarom deze machtige vrouwen nu beklad moeten worden begrijp ik niet. Ons leven hangt aan hun zijden draad en dat gebiedt eerder Ehrfurcht.
Nornen

Alberich
Hagen
Hagen, de op Alberich na perfideste man, ziet er niet angstaanjagend uit, vaak wordt hij ten tonele gezet in zwart kostuum en met verschwartzt gelaat. Maar Alberich is wel mooi gehavend door zijn valsheid. In- en intriest dat deze boef de Ring nog overleeft ook; daarmee is het kwaad niet uit de wereld.


Brünnhilde
Waltraute



Brünnhilde en Waltraute hebben briljante haren, de laatste is een Japanse zangeres, mezzo-sopraan. Die kent me een woordje Duits!

Siegfried 
Hagen en Siegfried hebben wat gelijkenis, de zangpartij houdt hen echter wel uit elkaar. Siegfried is niet blond.


Covent Garden, 24-10-2012.


Volledige Samenvatting


22 oktober 2012

Siegfried verwondt Fafner aan zijn staart om vervolgens zijn hart te doorboren

De reus Fafner heeft zich in een hol teruggetrokken met in zijn bezit de Rijnse goudschat, om (Ich liege und besitz') hierop te liggen en hem te bewaken. Verder doet hij niets dan alleen maar hebben. De dwerg Mime, de opvoeder van Siegfried, port de held de draak op te zoeken en hem te doden om zo de schat in handen te krijgen en volgens zijn geheime plan met de dwerg Alberich afgesproken daarop Siegfried te doden. Maar dit zal mislukken.
Fafner is ook in het bezit van de Ring en de Tarnhelm waardoor hij zich kan omvormen tot een heus vervaarlijke draak.

Een stukje historie
In de 19e eeuwse uitvoeringen was de draak levensecht op de Bühne, de mensen waren in de tijd van de opera's hieraan gewend. Na de hervatting van de Bayreuther Festspiele begin 50er heeft de Wagnertelg Wieland en de uitvoeringen gedenazificeerd als ook vereenvoudigd omdat dit uitgesproken naturalistische achterhaald was. Zijn broeder Wolfgang leidde de opera's tot begin XXIe eeuw. Fantastische kostumering bleef achterwege ten behoeve van een outfit die de ouwelui aanvankelijk stoorde, zoals versleten oude jassen als van een loodgieter. Ook harnassen, helmen en speren werden eenvoudig gehouden maar moeten vanwege de compositie wel een rol blijven spelen. Veelal werd te Bayreuth de draak op een kar duisterwijs maar zichtbaarderwijs door personeel voortbewogen die ook vele dreigende bewegingen konden laten maken. Dit is voor onze tijd acceptabel geweest daar een draak uit papier-maché met vele trekkabels voortbewogen uit de tijd is.

Als Siegfried bij de schuilplaats is aangekomen volgt er een sarkastisch tweegesprek. Kort daarop snijdt Siegfried in de staart van de draak die brullend van pijn hem tracht weg te zwiepen. Siegfried springt behendig opzij en ontwijkt hem. Vervolgens tracht de draak zich met z'n volle gewicht op zijn belager te werpen doch dit mislukt daar Siefgried des draken hart met het magische zwaard Nothung weet te doorboren. Fafner is stervende.

In de enscenering van Siegfried in het Royal Opera House, Covent Garden op zondag 21 oktober 2012  is slechts een bizar hoofd te zien, geen romp, eerder van een man dan van een draak. De angstaanjagendheid is er niet minder om!

Siegfried tegen de draak Fafner
 
We hebben hier een kleine aanpassing aan de middelen in het opzetten van 'n draak dat zeer zeker  acceptabel is, er is een draak en hij wordt gedood, daar gaat het om.
De opera gaat verder...

Je staat verbluft wat een enorme rol zangers moeten beheersen. Siegfried wordt vertolkt door Stefan Finke, tenor en is Duitser, geboren te Osnabrück. Brünnhilde is Susan Bullock bij wie je wat accent hoort, ik stoor mij hieraan niet omdat de prestatie die zij verricht immers even fenomenaal is!
We hebben hier te maken met de hoogste kunst en dat verdient alle ontzag.

De partituur geeft aan dat de draak in het hart wordt getroffen

















13 oktober 2012

Phaedra - Phèdre - van Racine in CREA

Een ware buitenkans Racine van nabij mee te maken. Door de aankondiging een half jaar geleden in SPUI was ik al snel erbij mij aan te melden zonder nog wat te horen. Maar dan komt opeens de bevestiging met het te downloaden toegangsbewijs! Ik was echt verheugd.

Op vrijdag 12 oktober 2012 was het dan zover en bevond ik mij in CREA. Het is een gezelschap bestaand voornamelijk uit Alumni, (oud-)docenten en studenten van de UvA in verband met de 100-jaar viering van de opleiding Frans. Wie zal mij tegenhouden als autodidact in Frans, onuitputtelijk nieuwsgierig prive-student en geregeld bezoeker van de UB mij te minachten of te onderschatten zo niet de toegang te weigeren? Als eeuwig student in o.a. de Franse taal en letterkunde waarbij ik niet minder de wetenschappelijke methode beproefde is het enige dat mij doet verschillen met de studenten van heden dat ik niet reis en de lichtstad waarover ik zoveel gelezen heb nooit zelf heb gezien. Goed een klein verschil dan nog meer, ik heb nadat ik mijn dagelijkse intensieve studie (echt geen moment luieren) de Franse taal wat opzij gezet omdat ik dan en alleen dan goed kan studeren als ik intensief (plongé) mij bezighoud, hetgeen ik niet meer wil opbrengen. De Deutschlandfunk en secundair de Engelse radio hebben nog altijd mijn voorkeur maar het lezen van Franse boeken is een stuk minder geworden. Dan heb ik gekend wijlen prof Rogier Eikeboom die mij diplomatiek wees op het bestaan van een Proust-gezelschap in Amstelveen maar het is uitgesloten dat ik meer geurig Frans hooi op mijn vork kan nemen dan ik al deed dus moest ik mij bescheiden reserveren.

Begrijp dat ik een leesmens ben maar conversationeel de Franse taal niet beoefen.

De dames en heren Alumni deden in het Restaurant zich tegoed aan een libre-service diner, ik aan een glaasje rode wijn. Als ik het scherp toekeek leek het erop dat ze Elzasser choucroute aten. Het moest wel wat vlug want de voorstelling begint om acht uur, dat hoort eigenlijk niet in de Franse keuken.




 


Al een ruim te voor was ik in de theaterzaal en kon mijn geliefde plaats vooraan in beslag nemen. Een madame naast mij zei ik mij af te vragen of de tekst wel in rijm zal zijn? Nog mooier, de toneeltekst was in rijm en in metriek! Dat doet je toch wel de bek openvallen!
Zoals gewoonlijk let ik anders dan op de show meer op de taal. Ik ben keer op keer verbluft het ritme moeiteloos aan mij voorbij te laten komen en dat blijft twee uren lopen. Vloeien of stromen zo je wilt. Opeens begin in inwendig te juichen als ik de voorgeplaatste dativen ontwaar die in het Nederlands zo verouderd zijn, in het Duits nauwelijks nog worden gebruikt maar in het 19e eeuws overdadig verschenen zijn. Het zijn constructies waarvan je warm wordt, zo mooi dat je verdriet voelt ze niet meer te mogen ontmoeten. En dan nu wel! Maar de voortdurende uitspraak van zinnen in de rijm en metriek heeft mijn bewondering nog groter gemaakt: het zijn immers amateurs die dit presteren van wie je zou zeggen dat ze beroeps zijn. Hoe kunnen ze het! Wat een kunde zit er toch in de mens, de wil tot het leveren van prestatie bij zo een uniek feest heeft ze ertoe gedwongen dit te doen! Dan daar bij de bewegingen, de intonatieverschillen en de scherpe uitspraak.

In het tweede bedrijf was ik eventjes maar afwezig en liet ik  mijn gedachten de vrije loop. Dat ligt aan mij, ik schaamde mij en bleef daarna scherp toehoren. Geheel verbaasd ben ik als een monoloog passeert met zoveel tekst dat ik mij niet kan indenken ooit zoiets te presteren! Zij wel, ik hoogacht ze daarom des te meer.

De vertaling met ritmiek, productie en regie, als ook decor-, muziek- en lichtontwerp is van mevrouw Mieke Taat. De Phaedra is door een bevlogen Emanuelle Favreau, oud-student in een prachtige purperen design-japon. Haar dood geschiedt in een rode gloed.

Bij de acclamatie maakte ik snel wat foto's die zoals gewoonlijk bewogen zijn, ik heb mij kennelijk niet meer in de hand.

Een avond om niet te vergeten!

De acteurs voor Phaedra, Œnone, Ismena, Aricia. Dan Hippolytos, weggevallen Theseus

Links de acteur voor Theseus

Rechts de acteur voor Theseus






Korte samenvatting van de inhoud uit het boek Toneelbespiegelingen van Rob Ehrenstein p141ff.
















19 augustus 2012

Huub Mous als inquiétant intellectueel en abondant schrijver

"Na veel wikken en wegen heb ik uiteindelijk besloten dat de eerste zin van mijn roman de volgende moet zijn: ‘Is dit de eerste zin van een roman?’ Eigenlijk is dat helemaal niet de eerste zin, maar een vraag die opkomt bij de ik-figuur in mijn roman, nadat de eerste zin, die hij voor zijn roman op papier heeft gezet, zich voor de lezer ontrolt en daarna door de schrijver wordt herhaald. Daarna volgt een passage waarin de auteur in het verhaal – ‘ik’ dus (bent u er nog?) – op zoek gaat naar de echte eerste zin voor het verhaal. Die echte eerste zin IN het verhaal en verwijst vervolgens naar de echte eerste zin VAN het verhaal. Er is dus een wonderlijke loep ontstaan. Er zit een kronkel in mijn roman die er niet meer uitgaat. Hier treedt wat je zou kunnen noemen het principe van de ‘generatieve auto-referentie’ aan het licht."

Aldus Huub Mous, kunsthistoricus, op18 augustus in zijn blog. Al meer dan vijf jaren voert hij zijn sociaal netwerk met een formidabele stroom aan bijdragen in welluidend Nederlands opgesteld. Ikzelf leerde hem kennen vanwege een zevental artikelen over het voormalige St.-Ignatiuscollege te Amsterdam alwaar hij in 1967 eindexamen verrichtte (ik in 1962) en waarover hij met historisch inzicht en meesterlijke pen niet the rise maar wel the fall van het katholieke onderwijs beschrijft.


Waarom hij zo een indrukwekkende explosieve activiteit ontplooit, weten we niet, wel dat hij naast een groot geheugen een zoldervullend archief bezit van waaruit hij elk willekeurig onderwerp kan aansnijden. Zijn artikelen zijn altijd lezenswaardig en geven prachtige informatie over het desbetreffende onderwerp, ik denk even aan Gerard Reve, Le Roy, Lucebert, Nescio. Maar... in teksten met een levensbeschouwelijke strekking gaat hij zich helaas enigermate amateuristisch gedragen door veelvuldig raadplegen van 'n filosofisch woordenboek, hetgeen ook hier wel degelijk, heus wel lezenswaardige informatie oplevert doch niet die echte deskundige informatie die zij behoort te zijn en die ik verlang. Toch is hij allerminst een omgevallen boekenkast, dit is te denigrerend, een epitheton in de 70er gebruikt voor 'n veelweter als "prof." Van Praag, nee, zijn teksten zijn doordacht. Maar toch, bezwaar heb ik dat hij op zijn tenen loopt met denkers als de wiskundige Brouwer, de theoloog Brandsma en een aantal Franse filosofen als Derrida en Barthes. Als ik dan een kort zinnetje lees over Heidegger, abstruus in zijn soort, dan vind ik Mous volatiel worden en daarmee doet hij de Duitse meester en zijn eigen intellectualiteit onrecht.

Die veelheid aan informatieverschaffing kan een melancholieke achtergrond hebben een monument achter te laten van zichzelf, want ijdelheid is Mous niet vreemd alhoewel het schalks moge zijn. Welke schrijver wil als hij beseft nog maar korte tijd te gaan te hebben niet een belangrijk boek, laat staan een opus magnum, maken als een afscheidsgift aan nabestaanden? De veelheid doet daaraan onrecht.










 

22 juni 2012

Voormalige St.-Willibrorduskerk buiten de Veste te Amsterdam met biddende Jongens in angstaanjagende Duisternis

Naargeestige duisternis om de gelovigen te intimideren:


St.-Willibrorduskerk 15-9-1951.
Kerk afgebroken begin zeventiger.

17 juni 2012

REY VAN BURGHZATEN uit De Gijsbreght in gezongen uitvoering


Op den gedenkwaerdigen avond MOKUM IN CARRÉ den 8en Juni 2012
 werd de volgende Rei gezongen:
 
REY VAN BURGHZATEN

Waer werd oprechter trouw
Dan tusschen man en vrouw
Ter weereld oit gevonden?
Twee zielen gloende aen een gesmeed,
Of vast geschakelt en verbonden
In lief en leedt.
De band die ’t harte bind
Der moeder aen het kind,
Gebaert met wee en smarte,
Aen hare borst met melck gevoed,
Zoo lang gedraegen onder ’t harte,
Verbind het bloed;
Noch sterker bind de band
Van ’t paer, door hand aen hand
Verknocht, om niet te scheiden,
Na datze jaeren lang gepaert
Een kuisch en vreedzaem leven leidden,
Gelijck van aerd.
Daer zoo de liefde viel,
Smolt liefde ziel met ziel
En hart met hart te gader.
die liefde is stercker dan de dood.
Geen liefde koomt Gods liefde nader,
Noch schijnt zoo groot.
Geen water bluscht dit vuur,
Het edelst dat natuur
Ter weereld heeft ontsteecken.
dit is het krachtigste ciment,
Dat harten bind, als muuren breecken
Tot puin in ’t end.
Door deze liefde treurt
De tortelduif, gescheurt
Vn haer beminde tortel.
Zy jammert op de dorre ranck
Van eenen hoogen boom, verdrooght van wortel,
Haer leven langk.
Zoo treurt nu Aemstels vrouw,
En smelt als sneeuw van rouw
Tot water en tot traenen.
Zy rekent Gijsbreght nu al dood,
Die, om zijn stad en onderdaenen,
Zich geeft te bloot.
O God, verlicht haer kruis,
Dat zy den held op ’t huis
Met blijschap magh ontfangen,
Die tusschen hoop en vreeze drijft,
En zucht, en uitziet met verlangen
Waer dat hy blijft.

Joost van den Vondel (1587-1679)
Gijsbreght van Aemstel (1637)
HET VIERDE BEDRYF


Gezongen?
De uitvoerenden waren Marc Krone, Tony Neef en Nico van der Meel met begeleiding van de Camerata Trajectina.

Omdat de Rei in de tijd van Vondel net zoals andere gedichten gezongen werden doch dat in de loop veler jaren de tekst gescheiden werd van de muziek en vergeten. Het is een universitair project van prof Louis Grijp van het Meertens Instituut d.m.v. elektronische merging voorgaande componenten te doen herenigen.

Jacques Klöters - St.-Ignatiuscollege 1965
Onze conferencier op deze avond, Jacques Klöters (Westfaalse voorouders uit 1712)  beschrijft het volgende proces: alle mogelijke dichterlijke tekstbestanden, voornamelijk die van de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam, worden metrisch voorbereid als muziek opgescharreld uit heel Nederland van maatstrepen voorzien waarna de vergelijking plaatsvindt. De rei uit de Gijsbreght is een der wonderlijke treffers.

Of de rei in De Perzen onder regie van Eric Vos in 1963 oorspronkelijk ook zang was, wordt niet vermeld, de toneeluitvoering liet een murmelend mannengeluid horen.






11 juni 2012

Bisschoppen eisen de hominem perfectum

"Voor het ontvangen van de heilige Communie is de juiste gesteldheid vereist, namelijk door het doopsel toebehoren tot de RK-Kerk, het volledig delen van het geloof van deze Kerk in de eucharistie, en een levenswijze die niet in tegenspraak is met de heiligheid van het Sacrament..."

Aldus de bisschoppen aan de gelovigen.

Voor des lands wetten geldt dat iedere burger geacht wordt de wet te kennen. Doch de gelovige kerkganger van wat jongere leeftijd heeft nimmer de catechismus geleerd zoals wij in onze schooltijd. Laat staan op latere leeftijd de geschiedenis van de theologie. Dus heeft niemand een zo compleet beeld van de punten des geloofs en valt ieder door de mand niet te voldoen aan de eisen der bisschoppen. De dommen worden dus mooi in de kou gelaten!
Maar ze worden aangespoord toch naar de kerk te (blijven) komen. Dit is komisch!


BRON: RKK 9-6-2012

05 mei 2012

De Sterkte van het Recht moet zegevieren over het Recht van de Sterkste

 Een unieke gebeurtenis dat de Duitse bondspresident hier ten lande een lezing houdt op Bevrijdingsdag.

"De Sterkte van het Recht
moet zegevieren over
het Recht van de Sterkste."


Get
 Microsoft Silverlight
Bekijk de video in andere formaten.


Gauck komt zo na 10 min.