Wij lazen op school de Max Havelaar, ik zelfs met mijn leergierigheid tweemaal, vanwege de litteraire waarde.
Schrijven kan die man beslist, ik bezit de Garmond Editie van 1910, echter is veel van de teksten polemiek welke slechts verstaan kan worden na grondige kennis van de 19e eeuwse litteraire constellatie. Deze eeuw echter, na 1918 ouderwets geworden, zonder dat wij 'n laudator temporis acti willen zijn is nog in leven gehouden door Marita Mathijsen voor wie wij hoog respect koesteren dat zij in haar hoogleraarschap heur activiteit par excellence heeft toegespitst op de grote geestesproducten die deze ook door mij bewonderde eeuw heeft voortgebracht.
Moet de Havelaar daar ook onder vallen?
Ja, als het de literaire waarde betreft, ik heb de bijdrage van prof. Dr. J.C. Brandt Corstius (vader van ...) uit 1962 gelezen waarin een grondige analyse van de Havelaar doch als Eduard Douwes Dekker als een of andere activist wordt gepresenteerd, dan nee, zou dit in strijd met de waarheid zijn!
De voornaamste persoonlijke activiteit van de auteur, zelf aristocraat, is trouwens het vergaren van geldelijke middelen voor de instandhouding van zijn status waarmee hij wel balanceerde op de rand van het wettelijk toelaatbare, ik zeg dat hij aan een zowat colporterende wijze aan afpersing deed. Dit boek heeft hij geschreven uit frustratie geen maatschappelijke carrière hem vergund te zien geworden, hij was gewoon incompetent als bestuurder in de Oost als onvermogend fatsoenlijk beheerder te zijn van zijn eigen financiën.
Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
Naar mijn idee, waarbij ik indertijd wat mening gekregen heb van wijlen Dr. Hans Reeser, verbonden aan de UB, is de stoot gegeven door de gewiekste uitgever G.A. van Oorschot. Deze colporteerde ook om bijdragen te laten verrichten voor de vervaardiging en oprichting van een beeld ter ere van Multatuli. Toen al werd de schrijver gebracht als een rebels genie, als 'n Marx of 'n Lenin die zowat de wereld, ons land veranderd heeft...
Gewoon een commercieel praatje dat het in de toen nog linkse politieke sfeer best goed deed. Ik beken een bijdrage aan de kosten voor het beeld te hebben verricht en nadien Van Oorschot nog om een betalingsbevestiging te hebben gevraagd. De man schreef mij echt terug, waarvoor ik hem nog altijd dankbaar ben. Maar dat geld is een blijk van bewondering voor niemand minder dan de schrijver.
In 1987 onthulde niemand minder dan koningin Beatrix...
het verse standbeeld van een grote melancholische kop op een klein lichaam. Je moet er maar van houden, de tijd van de ruiterstandbeelden is allang voorbij. Maar waarom een oranjetelg terwijl Multatuli Bea's overgrootvader koning Willem III zowat terroristisch heeft afgeslacht? Een woordvoerder van het Multatuligenootschap uitte tegenover mij indertijd zijn nijd om dit gebeuren temeer daar er geen enkele linkse rakker laat staan ene originele Javaan bij de gebeurtenis is uitgenodigd geworden! Hiermee is duidelijk dat Multatuli toch behoort tot het establishment van de litteraire republiek en toch geen activist is een aanslag te willen plegen op de Nederlandse Staat!
En dan de tentoonstelling in de Bijzondere Collecties aan de Turfmarkt te Amsterdam.
Ik ben niet gegaan want er zit mij iets dwars. Mathijsen gaf er ook een lezing om na haar het woord te geven, hoe is het in godsnaam mogelijk (o nee, met zo een frase moet je bij Multatuli niet aankomen) aan ... Job Cohen! Even stilte...
Dit moet voordien gebeurd zijn: onder een etentje van Mathijsen, haar vriend Cohens broer en Job zelve kwam de komende opening ter sprake hetgeen haar bracht op de idee Job maar eens een passage voor te laten lezen uit de Havelaar! "Doe het toch", drong zij aan, "Je hebt zo een sonore stem en zo een goed voorkomen." Wat een kunst zeg, zo wordt het boek toch weer in een linkse, wellicht multiculturele hoek geduwd. Dit had nooit gemogen.
Dit is afschuwelijk.
Dit is geschiedvervalsing!
Want:
Uit de televisie-uitzending van 9 oktober 1973: Multatuli is nooit partijganger geweest. "De mensen hadden zich bij mij moeten aansluiten!"
Geen opmerkingen:
Een reactie posten