God tegen God - Nemo contra Deum nisi deus ipse

Als de mens het zijn geschonkene (een baby) bewondert, dankt hij God. Maar de goddelijke gave kan corrumperen of zelfs geschonden worden, hetgeen wij misbruik noemen. Denk aan ziekte of de dood, zelfs moord. Is in het laatste geval tegen God gehandeld? De 19e eeuwse moraaltheoloog zegt van wel en nog sterker, hij verwijt u ingefluisterd te zijn door de antikracht de duivel, ook wel diabolicus genoemd omdat hiermede de moedwillige splitsing met God klaar wordt verbeeld.


Doch zien wij in de natuur niet overal de tegenstellingen leven en dood? Zie de planten, van het zaad opgroeiend en in de regen vergaand, aanschouw de dieren, liefdevol grootgebracht en ten prooi vallend aan predators. Zouden wij de dood nu als een antikracht moeten zien die tegen God gericht is?

Dit kan niet, de theologie brengt ons op een dwaalspoor. Dood en leven, beide levensprocessen zijn God, zelfs de meest onvoorstelbare misdaad is God! Dit hoor je niet veel, zeker niet na de door de westerse democratie opgefokte Auschwitz-herdenking, laat staan tijdens het Hiroshima/Nagasaki ritueel.



Hier is de opvatting van Goethe die jaren hierover heeft gefilosofeerd. Wat er op aarde ook geschiedt, het is God, of het naar de huidige of tijdelijke opvatting door ons nu wordt goed- of afgekeurd. Zelfs de duivel is God (wat hij niet zegt) want deze is door God geschapen en doen gevallen. Het door het handelen des mensen tegen God zijn, zoals bij de Paapsen zo graag geformuleerd wordt als een schending van de Natuurwet, is een abuis. Zo doen dezen bijv. nog altijd met abortus provocatus.



Maar wat is dan wel tegen God? Welnu, tegen God kan alleen God zelve zijn, bondigst God tegen God, immers al wat beneê hem afspeelt is des mensen wil en werk. Niet zo als bij de oude Grieken die dachten dat alle gebeuren beneê door de Goden boven wordt voorgekookt, neen, de vrije wil des mensen maakt het leven met al zijn woelingen. Alleen God heeft de goddelijke kracht zich zelf tegen te streven doch dit is voor ons nietige mensen onvoorstelbaar.



Goethe verwoordde dit principe, na enkele pogingen ontwikkeld en met correspondentie als ruggespraak dienend, tot een fraaie Latijnse sententie: Nemo contra Deum nisi Deus ipse. Zij wordt door Humanisten gekoesterd.